Sajrat Kais gaztelua

Kronikagile musulmanek Goiz Erdi Aroko hiru gertaeraren berri ematen dutenean aipatzen dute gaztelua. Horrek, jakina, jakin-min handia sortu du historialarien artean, eta gogotik saiatu badira ere, ezin izan dute orain arte zehaztasun osoz erabaki musulman kronikagile horiek Nafarroako zein gazteluz ari diren. Oraindik ez dakigu Kais delako Haitz horri euskaraz nola zeritzan. Oso interesgarria da gotorleku hori, 803. urtean jadanik aipatzen baita, eta orduko dagoeneko eraikin egonkorra baitzen presoak atxilotuta gordetzeko egina.

Lehenengo gertaeran, musulmanek gaztelua indarrez hartu eta Yusuf ibn Amrús askatu zuten. Amrús hori, Tuteran, mugako gobernadorea zen, eta Iruñeko erregearen soldaduek eta Tuterako Banu Kasi sendiaren gudarosteek hiri hori konkistatu zutenez gero, preso zegoen.

Abd al-Rahman II.a buru zela 843. urteko erasoaldi azkar batean konkistatu zuten berriro gaztelua musulmanek. Gertariaren berri ematen dutenean aipatzen da bigarren aldiz horren izena.

924. urteko udaberriko eraso bortitz batean, Iruñeko kanpaina esaten zaion hartan, musulmanek, Abd al-Rahman III.a buru dutela, gotorlekua hartzen dute berriro. Erasoaldi honetaz ari diren idatzietan aurreko bietan baino berri gehixeago dator gazteluari buruz. Bildutako idatzi eta kroniketan xehetasun hauek heldu zaizkigu gotorlekuaz:

- Iruñetik gertu dago, oinez gehienez ere egun bateko joan-etorria, Arga izeneko ibai hegalean, haitz baten goiko aldean.
- Herrixka bat dago ondoan, beharbada, mendiaren behealdean.
- Bertatik gertu, kokalekuaren gain-gainean, beste mendi garaiago bat dago.
- Eraikin egonkor bat da eta, 924. urtean behintzat, eliza bat zegoen bertan, orduko nafar erregeek zaindua eta gotortua.

Datu horiekin guztiekin, eta Erdi Aroan Arakil ibaiari Arga ere esaten ziotela jakinean egonda, Egues ibarreko Uharteren eta Aralarko San Migel mendiaren artean dagoen hainbat tokitan kokatu behar zen gaztelu mitiko hori behin-behineko hipotesien arabera. Hala eta guztiz ere, jende asko ikasiaren ustez, Atondoko Gaztelu mendian, ondoren Orarregi gaztelua izango zenean, eta Ollo ibarreko Garaño mendian zegokeen gaztelua.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana