Ingelesak Gaskonian

Garona ibaiaren eta Pirinioetako haranen artean dago Gaskonia deitzen den lurraldea. IX. mendearen erdialdean Baskoniako dukerria Gaskoniako dukerri bilakatu zen, franko erregeen mende. XI. mendean Akitaniako dukerriaren mendera pasatu zen.

Akitaniako Leonor dukesak eta Frantziako Luis VII.ak beren arteko ezkontza hautsi zuten 1152an, eta horrek, halako batean Ingalaterrako errege izango zen Enrike II.arekin bigarrenez ezkontzeko aukera eman zion Leonorri. Hori dela eta, Akitania eta Gaskoniako lur, eskualde eta eremuak, oraingo Frantziaren ia sartalde guztia alegia, ingeles monarkia feudalaren mendean geratu ziren. Ingeles erregeak politika zentralizatzailea eta zapaltzailea jarri zuen praktikan, Lapurdi eta Zuberoako bizkonderrietan bereziki. Izengoitiz Lehoi-Bihotza esaten zioten Rikardo Akitaniako Leonor bere amaren lehen oinordekoak, armaz azpiratu zituen bizkonderriak eta aginte zentralizatzailea ezarri zuen eta, beste gabe, bizkonde titulua desagertu egin zen Lapurdin; Zuberoan mende bat gehiago iraun zuen.

1337tik 1453ra Frantziaren eta Ingalaterraren artean izandako gatazka aldizkakoari esaten zaio Ehun Urteko gerra. Ingalaterrako erregeak, Frantziako errege aulkiaz jabetu eta, bide batez, artile-merkataritzan ingelesekin salerosian ari ziren Flandesko hiriekin batu nahi zuen bere erresuma. Gatazka bukatu zenean, errege Karlos VII.aren gerra gizonek Mauleko gaztelua indarrez bereganatu zuten 1449an, eta horrenbestez Zuberoa frantsesen mendean geratu zen.

Lapurdi ere ingelesen azpitik frantsesen mendera pasatu zen. Konkista hori 1450ean azkendu zen, Gixune indarrez hartu zutenean. 1451n, lapurtarrek Aiherran marraz izenpetu zuten frantziar Koroari eranstea, horrek foruak errespetatuko zituela hitz eman ondoren. Baionak ere amore eman behar izan zuen: frantsesen mende geratu eta ingelesen azpian izan zituen fabore eta abantaila guztiez gabetua geratu zen.

Bidali
Zuzendu
Eskubideak

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana