Berezkoak ez diren adberbiozko mendeko perpausak

Forma

• Berezkoak ez diren adberbiozko perpausak mendeko konjuntzioekin datoz (si, aunque, para que, ya que) (11. gaia ikusi).
• Askotan, aditza subjuntiboan agertzen da: Le devolvió la cartera para que no lo denunciara.
• Konjuntziorik gabe eta aditza forma ez pertsonalean (11. eta 27. gaiak ikusi) duela ager daitezke: De haberlo sabido antes, no te habría acompañado.

Funtzioa

Perpaus hauek, mendekotasuna duten perpaus nagusiko perpaus esaldi osagarri (17. gaia ikusi) bezala funtzionatzen dute, nahiz eta osagarri zirkunstantzial bezala ere agertu ahal izan (17. gaia ikusi).

Baldintzazko mendeko perpausak

Perpaus nagusian espresatzen dena bete dadin beharrezko baldintza adierazten dute eta ondorengo motak izan ditzakegu:

• Baldintza errealak: espresatzen den baldintza zerbait erreala ala posiblea bezala aurkezten bada.

  Mendeko proposizioak aditza indikatibozko denboran darama, perpaus nagusiko aditza modu indikatiboan ala inperatiboan doan bitartean: Si él se lo pidió, vendrá.

• Baldintza irrealak: baldintzazko proposizioa iraganean gertatu ez den ekintzari buruz ari bada, ia ezinezkoa da orainaldian gertatzea, edo ez oso posiblea etorkizunean gertatzea.

Mendeko esaldi kontzesiboak

Traba edo zailtasunen bat adierazten dute, nahiz eta horrek ez duen oztopatzen proposizio nagusian espresatzen dena betetzea: Aunque no llueva, se salvarán las cosechas.

• Aukerazkoak (22. gaia ikusi) aditz berdinarekin baiezko eta ezezko modalitatean, bigarren aditza ezaba badaiteke ere: Irás a la fiesta quieras o no (quieras).
• Aditza forma ez pertsonalean daukaten egiturak:
• Infinitiboak, con preposizioa aurretik daramatenak: Con quejarte, no vas a adelantar nada.
• Gerundioak, no ala aun aurretik daramatenak: No he aprobado ninguna (aun) pudiendo haberlo hecho.
• Partizipioak (aun, incluso, hasta-rekin): Aun (incluso, hasta) pasado tanto tiempo, sigues siendo la misma.

Erlaziozko elementuei dagokienez, nagusiena aunque da, baina mendekoak a pesar de que, así, aun cuando, pese a que, por más que, por mucho que, por poco que eta eso que bezalako loturekin azal daitezke.

Kausazko eta helburuzko mendeko perpausak

Kausazko eta helburuzko mendeko perpausek, berezkoak ez diren nahiz berezkoak diren gainerako adberbiozkoengatik bereizten dituzten hainbat ezaugarri berdin azaltzen dituzte.

• Osagarri zirkunstantzial bezala funtziona dezakete (kausazkoak eta helburuzkoak, hurrenez hurren), baino ez dute adberbiozko baliokiderik azaltzen (ez daude kausazko adberbioak, ezta helburuzkorik ere).
• Baldintzazkoak eta kontzesiboak bezala, perpaus osagarri eran ere funtziona dezakete.

  Kausazko adberbiozko proposizioek, proposizio nagusian espresatzen denaren arrazoia adierazten dute: Pinta muy bien porque tiene buena mano.

  Helburuzko adberbiozko proposizioek, proposizio nagusian espresatzen den ekintzaren helburua edo intentzioa adierazten dute: Escóndete, que no te vean.