Aditzondoa

• Esanahia: aditzondoen bidez baieztapena, ezeztapena eta zalantza adierazten dute, edo lekua, denbora, modua eta kopurua esan nahi dute.
• Forma: aditzondoak hitz aldaezinak dira. Hala ere, aditzondo askok atzizkiak onartzen dituzte handigarriak, txikigarriak edo superlatiboak eratzeko (prontito, cerquísima).
• Funtzioa: aditzondoak funtzio anitzak dauka:
• Aditz, adjektibo nahiz beste aditzondo baten aldatzailea izan daiteke, eta batzutan substantibo batena: no vengas/ muy caliente/ bastante lejos/ muy hombre.
• Aditzaren osagarri zirkunstantziala izan daiteke, bai nukleo zein aditzondo-sintagma moduan.
  

• Perpausen arteko lokailua edo lotura izan daiteke: Carlos estuvo aquí. Después se marchó a casa.

Aditzondo motak

Esanahiaren arabera hurrengo aditzondo motak bereiz daitezke:

Denborazkoak: ahora, anoche, temprano...

Lekuzkoak: aquí, detrás, afuera...

Moduzkoak: bien, adrede, fenomenal...

Kopuruzkoak: mucho, tan, nada...

Baiezkoak: sí, también, cierto...

Ezekoak: no, tampoco, jamás...

Zalantzakoak: acaso, probablemente, quizá...

Ordenazkoak: antes, primero, sucesivamente...

Adjektiboaren adberbio bilakatzea

Gaztelaniaz ohizkoa da adjektiboak aditzondo bihurtzea.

• Adjektibo eta erakusle mugagabe asko (bastante, mucho, poco, demasiado, cierto...) forma maskulinoan besterik ez ditugu idazten, beraz aditzondo mugiezin bihurtu dira: He hablado claro.

  Hauek adjektiboak edo erakusleak direla esango dugu izenarekiko komunztadura agertzen baldin badute (Demasiados terrenos), eta komunztadurarik agertzen ez badute, berriz, aditzondoak izango dira (Terrenos demasiado pequeños).

• Beste hainbat aditzondo adjektibo baten forma femeninoari -mente atzizkia erantsiz osatzen ditugu:clara Þ claramente/ estupenda Þ estupendamente.

  Aditzondo mota hauek konbinatzen baditugu azkenak bakarrik eramango du -mente atzizkia, hala ere, guztiak izango dira aditzondo, ez adjektibo:

  Lo explicó clara, firme y sinceramente.

Aditzondo-esamoldeak

Multzo osorako esanahi bera duten bi hitz edo gehiago konbinatzean, hauek perpaus barruan aditzondoen funtzio berdina izaten badute, aditzondo-esamoldeak izango dira. Aditzondo-esamoldeak bere osotasunean kontutan hartzen ditugu: ezin ditugu banatu, ezta osatzen duten hitzak aldatu ere.

Aditzondo-esamoldeek aditzondoen baldintza berdinak dituzte: lekua (mar adentro, en medio, calle arriba); denbora (en seguida, de pronto, de vez en cuando).

Lotura-esamoldeak

Bi edo hitz gehiagok osatutako juntagailuak dira: sin embargo, no obstante, así que, de modo que, para que.

Preposizio-esamoldeak

Preposizio moduan erabiltzen ditugun hitz-multzoak dira.

• Aditzondo batek eta preposizio batek edo bik: delante de, cerca de, alrededor de, junto a, por encima de, etab.
• Izen batek eta preposizio batek edo bik: rumbo a, cara a, en vez de, a favor de, etab.

Preposizioak

• Hurrengoak preposizio moduan erabiltzen ditugunak dira: a, ante, bajo, cabe (zaharkitua, "-ren ondoan" esan nahi du), con, contra, de, desde, en, entre, hacia, hasta, para, por, según, sin, so (zaharkitua, "-pean" esan nahi du), sobre, tras, durante eta mediante.

  Excepto eta salvo ere preposizioak dira. Menos hitza preposizioa da aurreko bien esanahia duenean: Estábamos todos menos tú.

• Preposizioek zerikusi anitz adieraz dezakete: materia (Una estatua de bronce)(brontzezko estatua), tresna (Lo clavó con un martillo), bidea (Viaja por mar), lekua (Vive en México), jatorria (Es un canguro de Australia), norabidea (Voy a la playa), konpainia, denbora, zergatia, agentea, jabetza, partaidetza, prezioa, etab.
• Gainera, preposizio bakar batek hainbat esanahi izan ditzake, testuinguruaren arabera. A preposizioak, adibidez, norabidea (Fue a la playa), modua (Se despidió a la francesa), denbora (Iré a las tres), lekua, prezioa edo zergatia adieraz dezake.

  Batzutan bi preposizio taldekatzen dira esan nahi duguna hobeto ñabartzeko (de entre, por entre, hasta por, de a, etab.): Salió de entre los matorrales.

Juntagailuak

Juntagailuak bi taldetan sailkatzen dira:

• Loturazko juntagailuek hitzak, sintagmak edo sintaxi-maila bereko proposizioak (koordinatuak) lotzen dituzte.Semantikoki, juntagailu hauek eransketa, kenketa eta aurkaritza-harremanak adierazten dituzte, beraz hurrengo eran sailkatzen dira:
• Emendiozkoak (y, e, ni).
• Hautazkoak (o, u).
• Aurkariak (mas, pero) (22. gaia ikusi).
• Ez-murrizgarriak (o sea, es decir, esto es, a saber) (22. gaia ikusi).
• Juntagailu menderatzaileek sintaxi-maila ezberdineko perpausak lotzen dituzte (mendeko perpausak).

  Juntagailu menderatzaileak konpletiboak (que, si), konparatiboak, ondoriozkoak, helburuzkoak, kontzesiboak, kausazkoak, baldintzazkoak etab. izan daitezke. (22. gaia ikusi).