Aditzaren osagarri ez argumentuzkoa

Gramatika tradizionalak, osagarri zirkunstantzialetan aditz sintagmako eratzaile ez argumentuzko guztiak zituen barne (15. gaia ikusi). Hala ere, bere funtzioaren ikuspuntutik, aditzak eta bere argumentuzko osagarriek (16. gaia ikusi) osaturiko taldea aldatzen duten haiek, (osagarri zirkunstantzialak eta predikatiboak) eta perpaus osagarriak deituko ditugun perpaus osoa aldatzen dutenak bereizi behar dira.

Osagarri predikatiboa

Badira esaldi egiturak non predikazio bikoitza gertatzen baita.

Horrela, "Los caballos corrían asustados por la pradera" perpausean, subjektu beraren bi ekintza predikatzen dira:

  • "Correr por la pradera"-ko ekintza (predikatu nagusia).
  • (Estar) asustados-eko propietatea (bigarren mailako predikatua).

    Osagarri predikatiboak (Pkboa), aditza aldatzeaz gainera, substantiboari buruzko bigarren predikazioa ezartzen du, subjektua izan daitekeena.

Substantibo baten nolakotasun edo egoerak espresatzen dituenez, predikatiboaren funtzioa adjektiboek eta adjektibozko sintagmek beteko dute. Baina substantiboek eta izen sintagmek ere bete ditzakete:

El mar brama embravecido Þ (Adjektiboa).

Las nubes pasan cargadas de lluvia Þ (Adjektibozko sintagma).

Nombraron a Luisa embajadora Þ (Substantiboa).

Nombraron a Luisa embajadora en Berlín Þ (Izen sintagma).

Osagarri predikatiboa "de", "por" eta "como" preposizio aurretikoekin ager daiteke: Presume de listo - La tienen por experta - Trabaja como mecánico.

Osagarri predikatiboak kalifikatzen duen substantiboarekin genero eta zenbakian komunztadura dauka, eta horretan preposizio osagarriarengatik (Prep.O.) bereizten da: El panadero hace roscas muy ricas.

Atributuarekin alderatuz, ezin da "lo" pertsona izenordainagatik ordezkatu. Horregatik, ezabatzen bada, así adberbioarekin edo eso erakuslearekin ordezkatzen da: El río baja crecido- El río baja así.

Osagarri zirkunstantzialak

Zirkunstantziala (OZ) beharrezkoa ez den aditz sintagmako osagarria da, aditzaren hainbat zirkunstantzi espresatzen dituena.

Motak Onarpenak Erak Adibideak

A
d
b
e
r
b
i
o
z
k
o
a
k

Lekuzkoa (prep.) Non...? Preposizioa, adberbiozko sintagma (adberbioa edo lokuzioa) duen izen sintagma. Construyeron su casa en la colina
(= allí).
Denborazkoa (prep.) noiz...? Preposizioa, adberbiozko sintagma (adberbioa edo lokuzioa) duen edo gabeko izen sintagma. Aquella mañana
(= entonces) prepararon el equipaje.
Moduzkoa nola...? Preposizioa, adberbiozko sintagma (adberbioa edo lokuzioa) duen izen sintagma. Salió a la calle en pijama (= así).
I
z
e
n
e
z
k
o
a
k
Bitartekoa ala instrumentuzkoa Zein bitarteko ala instrumentuz? Preposizioa duen izen sintagma. Rompió la maceta con el pie.
Konpainiazkoa Norekin? Preposizioa duen izen sintagma. Vive en esa casa con su hermana.
Kausazkoa Zergatik? Preposizioa duen izen sintagma. Le regañaron por su comportamiento
Helburuzkoa Zertarako?    

Perpaus osagarriak

Perpaus osagarriak (PO) esaldia bere osotasunean aldatzen duten sintagmak dira eta ez bere eratzaileren bat.

Inguruko beste hainbat elementu bezala, adibidez bokatiboa, aldatzen duten perpausari dagokion independentzi fonetikoagatik bereizten da. Hau pausa artean agertzeagatik manifestatzen da eta esaldiko eratzaileen posizio askatasun handiago batengatik.

Gainera, perpaus osagarriari perpausaren ezeztapenak ez dio eraginik egiten: Por fortuna la niña alcanzó la orilla - Por fortuna, la niña no alcanzó la orilla.

Baloreak

  • Moduzko adierazleak igorleari esaldiaren edukia, egia, desiragarria, posiblea etab. bezala aurkezten uzten diote: Sin lugar a dudas, obtendremos buenos resultados.
  • Perpauseko komentarioen bitartez igorleak esaldiaren edukia komentatu edo baloratzen du: por fortuna, gracias a Dios, desgraciadamente...
  • Esaldiko osagarriek, esaldiaren esanahi orokorra aldatu, murriztu edo ñabartzen dute: En su opinión, nadie podrá saberlo - Con suerte, aprobaré.
  • Kortesiazko hainbat formula, esaldiko benetako elementu autonomotzat har daitezke: Por favor no me pise.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana