Mendekotasun substantiboaren adierazle formalak

• Mendekotasun substantiboaren funtsezko egiturak que izenordainak sartutakoak dira, juntagailurik gabeko infinitibodunak:

  Quiero que vengas - Le ruego (que) me perdone.

  Me gusta mucho bañarme en el mar - Esperamos lograr un buen resultado.

• Si konjuntzioak zehar-galderazko perpausak sartzen dituenean, galderazko perpaus osoa da. Galdetzaileek sartuta badaude, galderazko partziala da (13. gaia ikusi):

  Pregúntale si vendrá mañana (galderazko osoa: ¿Vendrás mañana?).

  Dígame cuánto le debo (galderazko partziala: ¿Cuánto le debo?).

• Que (artikuluaren atzean), quien, cuanto eta cuando erlatiboek ez dute aurrekari garbirik (23. gaia ikusi): El que calla otorga - Quien mucho abarca poco aprieta.

Mendeko substantiboen betebeharrak

• Que partikularekin edo infinitiboarekin egindako mendeko egiturek ezin dituzte aditzaren akzioaren egilearen eta hartzailearen betebehar semantikoak hartu. Horregatik, subjektuaren funtzioan ager daitezkeen arren, oro har joskera inpertsonaletan egiten dute, ikuspuntu semantikotik (20. gaia ikusi). Mendeko perpaus horiek subjektu sintaktikoarena egiten dute gustar, importar, molestar, ocurrir erako aditzekin, edo ser aditzak eta atributu batek eratutako izen-predikatuekin (12. gaia ikusi). Mendekoa aditzaren atzean joan ohi da: Ocurre que no me gustan tus bromas.

  Zeharkako objektuaren betebeharra, oro har aditzaren akzioaren hartzailea adierazten duena, ez da que edo infinitiboa duten mendeko perpausek eginda.

  Sucede que entro en las sastrerías y en los cines

  marchito, impenetrable, como un cisne de fieltro

  navegando en un agua de origen y ceniza. [...]

  Sucede que me canso de mis pies y mis uñas

  y mi pelo y mi sombra.

  Sucede que me canso de ser hombre."

Pablo Neruda (1904-1973) olerkari txiletarraren "Walking around" olerkian, subjektua bezala erabiltzen da mendeko substantiboa. Proposizio horiek semantikoki inpertsonalak dira, eta hori erabiltzen du Nerudak neke existentzialaren ezinbestekotasuna eta unibertsaltasuna azpimarratzeko.

• Artikulu maskulino zein femeninoa daraman quien edo por que partikulek sartutako mendeko adjektibo sustantibatuek, pertsonaren aurrekari ezkutua adierazten dutenek (23. gaia ikusi), subjektua, egile osagarria edo objektu zuzena bezala funtzionatu dezakete: Los que aparezcan en las listas no tendrán que hacer el examen (subjektu "egilea").

  Atributuaren funtzioan ez dago mendeko substantiborik, joskera ekuatiboetan edo identifikatzaileetan izan ezik (18. gaia ikusi), adibidez: Mi jefe es el que lleva el pelo largo.

  Proposizio substantiboen aurrean osagarri zirkunstantzial bezalako preposizio bat ager daiteke: Te he visto hacerlo desde que te conozco -Esto te pasa por no hacerme caso.

  Adberbio baten osagarriak diren substantiboak adberbio baten eta que emendiozko juntagailuak egindako loturazko lokuzioek sartuak dira (22. gaia ikusi): He terminado, así que me iré a dar un paseo.