Arte barrokoa (III)

Rubens flandestarra eta Rembrant holandarra aldi honetako pertsonaia garrantzitsuak dira, beren obrak barrokoaren premisak gainditu eta margolaritzaren historia handiaren barne sartu zirelarik. Eskultura, berriz, hurrengo ezaugarriek egin zuten azpimagarri: konposizioen dinamismoa eta nabarmenkeria, irudien arropan azaldutako izur ugariak, diagonal eta eskortzo konplexuen bilaketa eta mugimenduaren gorespena.

Margolaritza Flandesen eta Herbeheretan

Flandes eta Herbeheretako margolaritza barrokoan bi pertsonaia nagusitu ziren:

  • Pedro Pablo Rubens (1577-1640): Italian hezitutako artistak Miguel Angel edo Tiziano margolarien energia eta dinamismoa eskuratu zion margolaritza flandestarrari. Azkenak eragin handia izan zuen berarengan. Irudimenaz jositako Ikuspegi bikainetatik, Rubensek Mediciseko Maria Luxemburgoko Jauregian obraren moduko dekorazio ziklo izugarriak egin zituen; helduaroan lan ospetsuagoak garatu zituen, Hiru Graziak, Maitasunaren lorategia eta emazte gaztearen erretratua: Helena Fourment biluzik, azal batek estalita.
  • Rembrandt (1606-1669): bere obraren berezitasunak leku bat oparitu omen zion margolaritzaren historian. Margolariaren oparirik preziatuena argiaren tratamendua izan zen, dentsitate efektuak eta dramatismo izugarria ematen duen urre koloreko atmosfera bihurtu baitzuen. Bere lehengo aldian izen handikoa izan zen, baina ondoren onarpena galduz joan zen eta, administratzaile txarra izateagatik bildumako obrak eta baita berezkoak zituenak ere saldu behar izan zituen. Lan nagusienen artean azpimarragarriak dira Nicolaes Tulp doktorearen anatomia gaia, Gaueko erronda, Ohial sindikoak, Emaztegaia judua eta hainbat pertsonaren erretratuak.
Ohial sindikoak  

Rembrandt, Ohial sindikoak, 1661, (Rijksmuseum, Amsterdam).

Artista flandestar nabarmenak aipatu behar dira: Anton van Dyck (1599-1641) ingeles estiloaren erretratuaren ereduaren sortzaile; Jakob Jordaens (1593-1678) eta David Teniers II (1610- 1690). Herbeheretan, berriz, Frans Hals, talde erretratuaren maisua eta Vermeer von Delft nagusitu ziren. Azkenak errealismoa paisaia eta eguneroko etxeko eszenetan oinarritutako teknika finaren bidez adierazi zuen.

Frantziar eskola

Frantziar margolaritza barrokoan hainbat korronte osagarri bereiztu ziren:

  • Naturalista: George de La Tour (1593- 1658) eta Louis Le Nain (1593-1648), nekazaritza eszena bitxien sortzaile.
  • Jansenitar etorriko Arrazionalismoa: Philippe de Champagne(1602-1674), Frantzian bizi izandako flandestarra.
  • Akademizismo klasizista: Luis XIV.aren gorteak aldeztu eta XVII.mendeko bigarren erdian nabarmendu egin zen. 1648an sortutako Margolaritza eta Eskultura Akademiak irakatsitako ildo estetikoek Charles Le Brun (1619-1690) eta Pierre Mignard (1612-1695) margolarien neurriko beste hainbaten obra bideratu zuten. Frantziar klasizismoaren pertsonaiarik azpimarragarrienak, berriz, Erroman bizi eta bertan landu zuten beren obraren gehiengoa: Nicolas Poussin (1594-1665) eta Claude Gellee, Claudio de Lorena ezizenaz ezaguna (1600-1682).
Daviden Garaipena  

Nicolas Poussin, Daviden Garaipena, 1594-1665, (Museo del Prado, Madril).

Eskultura barrokoaren maisuak

  • Italia: Gian Lorenzo Bernini arkitekto ospetsuak hurrengoak egin zituen: Vatikanoko San Pedro katedrala eta San Pedro basilikaren baldakina; Santa Teresaren Estasia, Erromako Camaro de Santa Maria della Vittoria kaperan gordeta, eta Apolo eta Dafne talde fina, Erromako Borghese Galerian ikus daitekeena.
  • Espainia: hainbat elizetako aldare nagusien luxuzko erretaulek eta batez ere irudigileen obrek berezko garrantzia eman zioten. Irudigileek Aste Santuko urratsak sortu zituzten, hauek Kristoren pasio eszenak irudikatu eta herriaren gogokoak ziren prozesioetan ateratzen zituzten. Mugikorrak izan behar zutenez, irudiak egurra edo eskaiolaren moduko material arin eta merkeaz egiten ziren, horrela, epe motzean zabaltzeaz gainera, artistek xehetasun errealistak ezarri, margotu edo mantu nahiz bitxiekin apaindu ahal zituzten. XVII. mendeko irudigile hoberenen artean, Gregorio Fernandez (1576-1936) gaztelarra, Juan Martinez Montañes (1568-1649) eta Pedro de Mena (1628-1688) andaluziarrak eta XVIII. mendearen barnean, Francisco Salzillo (1707-1783) murtziarra aipatu behar dira.
  • Frantzia: klasizismoak erliebezko eskulturak ekarri zituen baina errege botereak aldeztutako zuzentasun akademizistak mugatzen zituen. François Girardon (1628- 1715), Antoine Coysevox (1640-1720) eta eredu klasizistetatik urruntzen zen , Pierre Puget (1620-1694) artistarik aipagarrienak dira.
Kristo bihozberatua  

Juan Martinez Montañes, Kristo bihozberatua (1603 inguruan) Sevillako katedrala.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana