Informazio gehiago
Energia-trukaketa orokorrak. Termodinamikaren lehenengo printzipioa
Barneko energia
Beroa eta lana ez dira gorputzen eta sistemen berezko magnitudeak, baizik eta beren artean gertatzen diren elkarreraginenak. Elkarreragin hauen izaera azaltzeko sistema fisiko baten barneko energia deituriko kontzeptua sartu egin da, bere partikula eratzaile guztien energia zinetiko eta potentzialaren arteko batura legez ulertzen dena. Hau da:
ECI barneko energia zinetikoa izanik, EPI barneko energia potentziala eta EI barneko energia mekaniko totala.
Sistema baten barneko energia totalean honako hau betetzen da:- Barneko energia zinetiko totala sistemak duen tenperatura eta materia-kopuruarekiko proportzionala da.
- Barneko energia potentzial totala aipatutako sistema fisikoaren barneko indarren mende dago, eta energia kimiko, elastiko, grabitatorio edo bestelakoen forma har dezake.
Nebulosa bateko molekulak elkarri lotuta mantentzen dira grabitazio-ekintzari eta lotzen zaion energia potentzialari esker.
Energiaren kontserbazioa
Sistema isolatu batean, barneko energia totala beti kontserbatzen da. Izadiko funtsezko lege honen arabera, energiaren kontserbazio-printzipioa deitzen dena, sistema isolatu baten energia zinetiko eta potentzial totalak alda daitezke baldin eta bien arteko baturak konstante jarraitzen badu.
Termodinamikaren lehenengo printzipioa
Barneko energiaren kontserbazio-legea honako hau esanik ere adieraz daiteke: prozesu jakin batean, sistema baten barneko energia-aldaketa ingurunearekin trukatutako beroaren eta sistema eta ingurune arteko elkarreragin-indarrek egindako lanaren baliokide dela.
Termodinamikaren lehenengo printzipio legez ezagututa, enuntziatu hau honako era matematiko honetan adierazten da:
DEI sistemaren barneko energia-aldaketa izanik, Q trukatutako beroa eta W burututako lana.
Eskuarki onartutako zeinu-araua dela eta, sistema batek xurgatutako Q bero-energia barneko energia gehitzeko eta lan bat gauzatzeko erabiltzen da, hortaz, termodinamikaren lehenengo printzipioa hobe litzateke honako era honetan idaztea:
Beroa eta lanaren arteko baliokidetasuna
Termodinamikaren lehenengo printzipioaren ondorio legez, beroa eta lanaren arteko baliokidetasunaren adibide adierazgarri bat pistoi higikari bat duen zilindro batean sartutako gas batez osatutako sistema bat izango litzateke.
Gasa hedatzen denean, kanpoko presio atmosferikoari aurre egiteko joera duen lana egiten da.
Gasa hedatzean, honako bukaerako lan hau egiten da:
DW burututako lana izanik, F erabiltzen den indarra, Dx pistoiaren desplazamendua, P gasaren presioa eta DV bere bolumenaren gehikuntza.
Nozio hau gas idealetara zabaltzen baldin bada tenperatura konstanteko baldintzetan, honako hau betetzen da:
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.