Funtzio polinomikoak

Forma polinomio batekin bat datozen zenbakizko multzoen artean definitutako aplikazioek, funtzio polinomioak deitzen dira. Funtzio hauek, jarraituak eta deribagarriak direnak, familia arruntenetariko bat osatzen dute gertakari naturalen irudikapenean eta ugari erabiltzen dira garapen algebraikoetan.

Funtzio polinomioen batura eta biderkadura

Funtzio polinomioa deitzen zaio polinomioen bidez definituta dagoen orori. Funtzio polinomioen multzoan honako eragiketa mota hauek defini daitezke:

  • F(x) eta g (x) bi funtzioen batura: (f + g) (x) funtzio berri bat sortzen du, f (x) eta g (x)-ren polinomio adierazgarrien batura legez lortutako polinomio bati dagokiona.
  • F (x) funtzio bat bider l zenbaki baten biderkadura: (l × f) (x) funtzio berri bat sortzen du, f (x)-en koefiziente guztiak l-z biderkatzearen ondorioz ematen duen polinomioak zehazten duelarik. .
  • F (x) eta g (x) bi funtzioen biderkadura: (f × g) (x), funtzio berria ematen du, bere polinomio adierazgarria f (x) eta g (x) definitzen duten polinomioen biderkaduratik ateratzen delarik.
Eragiketak funtzio polinomikoetan
Propietateak Batura Biderkadura
Trukakorra f(x) + g(x) = g(x) + f(x) f(x) × g(x) = g(x) × f(x)
Elkarkorra [f(x) + g(x)] + h(x) =f(x) + [g(x) + h(x)] f(x) × [g(x) × h(x)] =[f(x) × g(x)] × h(x)
E. neutroa f(x) + N(x) = N(x) + f(x) = f(x),izanik N (x) = 0 f(x)× I(x) = I(x)× f(x) = f(x),(x) = 1 izanik
E. simetrikoa f(x) + [-f(x)] = [-f(x)] + f(x) = 0 Ez da betetzen
Banakorra f(x) × [g(x) + h(x)] = f(x) × g(x) + f(x) × h(x)

Funtzio polinomioen osaera

F (x) eta g (x) bi funtzio polinomioren eremuko edozein x zenbaki emanda, funtzio bien osaera (g ° f) (x)-ren bidez adierazitako funtzio legez definitzen da, lehenengo f x-i aplikatuz eta ondoren g lortutako emaitzari aplikatuz lortzen dena. Hau da:

Esate baterako, f (x) = x + 1, eta g (x) = x2 definitzen badira, (g º f) (x) bi funtzio hauen osaera modu honetan lortzen da:

Alderantzizko funtzio polinomioa

Funtzioen osaeraren definiziotik, emandako baten alderantzizko funtzioaren kontzeptua ondorioztatzen da. F (x) jatorrizko funtzioa baldin bada, bere alderantzizkoa f -1 (x)-ren bidez adierazten da eta lehenengo funtzioak egindakoa desegiten duen funtzio legez definitzen da. Horrela, adibidez, f (a) = b baldin bada, orduan f -1 (b) = a.

Alderantzizko funtzioek, beren jatorrizko funtzioarekin osatzean, beti egiaztatzen dute identitate funtzio hau sortzen dutela:

Zentzu geometrikoan, alderantzizko funtzioak beti elkarrekiko simetrikoak dira lehenengo koadranteko erdikariari dagokionez.

Interpolazio lineala

Balio-serie jakin bi lotzen dituen elkartze-legea ezagutzen denean, eta lege hori aplikazio-eredu batekin bat datorrenean, posible da kontsideratutako jatorri-elementu bakoitzerako irudi-elementuaren balio zehatza sortzen duen funtzioa definitzea.

Hala ere, egoera ideal hau ez da beti errealitatean islatzen balio-serieen arteko loturak maneiatzen direnean. Fenomeno bat enpirikoki aztertzean, datu-multzo mugatua lortzen da, eta honek beti ez du bere portaera azaltzen duen funtzio matematiko baten adierazpena ondorioztatzeko aukera ematen. Egoera hauetan, emandako aldagai askearen balio batentzat mendeko aldagaiak nola jokatuko lukeen jakiteko, interpolazio-prozesu batera jo ohi da.

Interpolazio legez definitzen da behatutako datu-multzo batentzat funtzio batek hartzen duen balioa gutxi gorabehera ezagutzeko aukera ematen duen prozedura.

Interpolazio linealezko metodoaren ilustrazio grafikoa.

Mota honetako metodorik arruntena interpolazio linealarena da, eta honakoa kontsideratzen du:

  • Aldagai aske eta menpekoek lotura lineala gordetzen dute elkarren artean.
  • Lotura lineala dela usteagatik interpolazioa aplikatzean egiten den hutsegitea oso txikia da.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana