Informazio gehiago
Araua eta erabilera: morfologia eta sintaxia
Determinatzialeak bat ez etortzea
Oro har, determinatzaileak (6. gaia ikusi) llaguntzen duten izenarekin komunztatzen dira, generoari eta zenbakiari dagokienez. Hala ere, a edo ha tonikaz hasten diren izen femeninoek (alma, hacha ) el edo un determinatzaileak maskulinoan daramatzate; gainerako determinatzaileak (esta, poca, mucha...) femeninoarekin komunztatzen dira: el agua; mucho agua.
Superlatiboen osaera
Oro har, superlatiboak adjektiboari (7. gaia ikusi) -ísimo amaiera lotuz osatzen dira: listo Þ listísimo.
Hala ere, zenbait adjektibok -érrimo amaieraz egiten dute superlatiboa: mísero Þ misérrimo; beste batzuek, aldiz, superlatibo berezia dute: bueno Þ óptimo.
Batzuetan, adjektibotik eratorritako superlatiboa ez da hasierako adjektiboa bezalakoa, latinetik zuzeneko mailegua hartu baita horretarako: fuerte Þ fortísimo; cruel Þ crudelísimo.Zenbakizko adjektibo partitiboak
Zenbakizko adjektibo partitiboek zerbaiten zati bat adierazten dute. Hamarrenetik aurrera, erroari -avo, -ava gehitzen osatzen dira: Te corresponde una onceava parte.
Okerra da partitiboak ordinalen ordez erabiltzea: El capítulo undécimo (ez *onceavo).Aditz irregularrak
| -ducir partikulaz ez amaitutako aditzak | -ducir partikulaz amaitzen diren aditzek (conducir, producir, introducir...) j jartzen dute c-ren ordez, lehenaldi burutu bakunean eta subjuntiboko lehenaldi burutugabean: conducirÞconduje, condujiste, condujera...*conducí, *conduciste... formak okerrak dira. |
|---|---|
| Prever | Prever aditza ver aditza bezala jokatzen da: María siempre prevé hasta el último detalle. Batzuetan, proveer aditzarekin nahastuz, gaizki jokatzen da: *María siempre prevee hasta el último detalle. |
| Andar | Andar aditza ere irregularra da adizki batzuetan: anduve, anduviera, anduviere... Forma erregularrak ez dira ontzat hartzen: *andé ,*andara, *andase. |
Azentua pluraleko formetan
Gaztelaniazko hitzetan, pluralak azentua darama singularrak daraman silaba berean: examen Þ exámenes; germen Þ gérmenes.
Jarraian adierazitako hitzak salbuespenak dira, beraien pluralek azentua hurrengo silabara mugitzen baitute: carácter Þ caracteres; régimen Þ regímenes; espécimen Þ especímenes.
Infinitiboaren erabilera
| Infinitiboaren erabilera | Forma ez-pertsonala denez, infinitiboa forma pertsonalean dagoen aditz baten ondoan agertu ohi da: Deseo estudiar; No te vi llegar.Ahozko adierazpenetan batzuetan forma pertsonalean dagoen aditza kendu egiten da eta infinitiboa besterik ez da agertzen: Por último, recordarles que a las doce cerramos.Idatzizko hizkuntzan saiatu behar da egitura hori ez erabiltzen, ez baita oso zehatza. |
|---|---|
| Agindu-balioa duen infinitiboa | Kasu hauetan, infinitiboa (cantar) agindu balioaz erabil daiteke: a bokalaren ostean: Precedido de a: A callar.Solaskide zehaztugabe bati zuzendutako idatzizko jarraibide eta aginduetan: No pisar el césped.Gainerako kasuetan, aginduak emateko agintera (cantad ) erabili behar da eta ez infinitiboa: Decídmelo ahora (nunca *decírmelo). |
Izenordainen erabilera
- me eta te izenordainak (8. gaia ikusi) ezin dira zenbakian se izenordainaren aurrean agertu: Se me cae, no *Me se cae.
- le eta les izenordainak aipatzen duten hitzekin komunztatzen dira zenbakian, baina ez generoan: Decidles (ez *decidle) a vuestros amigos que vengan.
Egitura inpertsonalak
| se izenordaina duten forma inpertsonalak (ikus t20) | Batzuetan se izenordaina erabiltzen dugu hirugarren pertsonaren adizki baten aurretik, subjektua ezkutatzeko (se izenordainarekin egindako egitura inpertsonala).Egitura mota horretan, adizkia singularrean agertzen da beti:Se nombró a los guías. |
|---|---|
| Haber aditza, inpertsonal gisa (20. gaia ikusi) | Batzuetan haber aditza hirugarren pertsonan erabiltzen dugu subjektua ezkutatzeko (haber aditzarekin egindako egitura inpertsonala). Inpertsonala denez, kasu horietan haber aditza singularraren hirugarren pertsonan agertu beharko da:Había una fiesta. Había muchas personas.Penintsulako Levanten eta Hispanoamerika osoan badago esaldi horiek pluralean eratzeko joera. Horrela, aditza objektu zuzenarekin komunztatzen da eta perpaus pertsonalaren subjektu bihurtzen da:Habían muchas personas. |
Anakolutoak
Anakolutoa deitzen zaio subjektua eta aditza elkarren artean bat ez etortzeari.
Zenbait aditzek, hala nola, gustar, disgustar edo parecer, que partikulak sartutako proposizio bat izan dezakete subjektu gisa:
Mintzatzean, batzuetan esaldi horiek subjektu faltsu batekin hasteko okerra egiten da, subjektu hori aditzarekin pertsonan komunztatzen ez dela: *Yo me parece que es justo.«Que» eta «de que»
que erabiltzen da, objektu zuzeneko funtzioa duen menpeko perpaus substantiboak sartzeko: Recordé que venía Þ Recordé algo. Lo recordé.
De que formak aditzlagun bat ere sartzen du, baina kasu honetan aditzak de preposizioa eskatzen du: Me acordé de que venía Þ Me acordé de algo (acordarse de algo).
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.