Kontinenteak

Gure planetari ematen diogun Lurra izena okerra da, puntu bateraino, izan ere lurrazalaren laurdena baino ez da itsas uretatik kanpora ateratzen. Hala ere gizakia kontinenteen gainean bizi da eta bertan garatzen ditu bere jarduera geihenak.

Lurren banaketa

Kontinenteek azaleratutako lurren batura dira. Ikuspegi fisiko batetatik, kontinenteak sei dira:

  • Afrika.
  • Ipar Amerika
  • Hego Amerika.
  • Antartida.
  • Eurasia (Asia eta Europa).
  • Ozeania.

Hala ere historiak eta banaketa politikoek tradizioz Europa banatutako kontinente bezala hartzea ekarri dute (nahiz eta benetan Eurasiako parte izan), bitartean Amerikak kontinente bakar handi bat balira bezala hartzen dira.

Masa kontinental handietaz gain, tamaina txikiko irla eta artxipelago anitz dago planeta guztian zehar sakabanatuak.

Tamaina txikiko irla eta artxipelago anitz dago planeta guztian zehar sakabanatuak

Erliebe kontinental motak

Erliebe kontinental motak ondorengo taldetan bana daitezke: mendiak, goi-lautadak, lautadak eta ibai-haranak.

  • Mendiek garaiera handieneko eremuak osatzen dituzte. Malkartsuak izan ohi dira eta tontorra ez da izaten giza jardueretarako egokia. Altitudea eskualdeen arabera aldatzen da. Asian aurkitzen dira tontor altuenak, 8.000 metro baino gehiagoko gain askorekin, Hego Amerikako andeetako mendikateak jarraitzen diolarik. Europan eta Afrikan, hala ere, 3.000 metro baino altuago diren tontorrak ez dira ohikoak.
Everest mendia Lurreko tontorrik altuena da

Everest mendia, bere 8.848 metroekin, Lurreko tontorrik altuena da.

  • Muinoak tamaina txikiagoko eraketak dira, garaierako ehun eta berrogeita hamar eta seiehun metro bitartean eta mendiak baino malkar gutxiagorekin. Mendi eta Lautaden arteko igarotze guneak izan ohi dira, eta askotan nekazaritza eta basoen formakuntzarako egokiak diren lur eremuak osatzen dituzte.
  • Lautadak beraien erliebe horizontalagatik eta ia elementu geografikorik ez izateagatik bereizten dira. Garaierako ehun eta berrogeita hamar metrotatik behera egon ohi dira. Lautadak orokorrean nekazaritzarako egokiak dira, eta beraz giza populazioaren kokapenerako.
  • Goi-lautadek antzeko ezaugarriak dituzte baina seiehun metrotatik gora ere aurki daitezke.
  • Ibai haranek etengabeko ureztaketa duten arro handiak osatzen dituzte, eta beraz oso emankorrak dira. U edo V itsura izan dezakete kasuen eta higadura motaren arabera. Ibai-haranak historian zehar zibilizazio nagusien jaiolekua izan dira.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana