Mol kontzeptua. Avogadro-ren zenbakia

Atomoen masa oso txikia dela esan behar da. Esate baterako, kaltzioaren erradioa 2 bider 10-8 cm-koa da, eta zentimetro bateko distantzia bat kaltzioarekin bete nahiko bagenu, 50.000.000 atomo inguru jarri beharko genituzke ilaran. Horren ondorioz, ezinezkoa da atomoak banaka hartzea kontuan, edozein laborategitan lor daitekeen zatirik txikienak atomo kantitate izugarria baitu. Horregatik, benetako edozein egoeratan, atomo kantitate ikaragarriak erabili behar dira; hori dela eta, modu egoki batean deskribatu ahal izateko, unitate baten beharra azaleratzen da.

Mol kontzeptua

Atomoen pisua adierazteko kimikariek erabiltzen duten unitatea partikulen kantitate handi baten baliokidea da, eta mol deitzen zaio horri. Nazioarteko Sistemaren arabera, mola horrenbeste entitate (atomoak, molekulak, ioiak eta abar) dituen substantziaren kantitatea da, karbono-12 puruko 0,012 kilogramotan daudenak, esate baterako.

Esperimentu ugari egin ostean, honako ondorio hauek atera dituzte kimikariek:

1 mol = 6,022045 × 1023 partikula

Kantitate hori zenbaki honetan biribiltzen da: 6,022 · 1023. Horri konstantea edo Avogradoren zenbakia deitzen zaio Amedeo Avogrado (1776-1856) zientzialaria italiarraren omenez.

Mol unitateak "entitateen" zenbaki zehatz bat adierazten du. Identitatea zehaztu egin behar da beti, atomoen, molekulen edo beste partikulen mol bati erreferentzia egiten dion adieraziz. Esate baterako:

  • Helioa atomobakarra da:

    He mol 1 = 6,022 · 1023 He atomo.

  • Hidrogenoa, aldiz, diatomikoa da:

    H2 mol 1 = mol 1 = 6,022 × 1023 H2 molekula.H2 mol 1 = 2 × 6,022 × 1023 = 12,044 · 1023 H atomo.

Sufre-konposatua: sufre trioxidoa (SO) eta azido sulfurikoa (HSO).

Mola eta masa atomikoak

Edozein atomo edo molekula motak masa zehatz eta berezia du. Mola karbono-12aren 0,012 kg-tan (12 g) dagoen atomo kantitatea denez, elementu baten atomo mol batean dagoen masa (gramotan) bere pisu atomikoaren berdina izango da (zenbakiz), elementu horren masa atomikoaren unitateei dagokienez. Aipatu berri dugun teoria hori ondorengo taulan zehaztu daiteke, adibidez:

>
Elementua Masa atomikoa Laginaren masa Kopuru hau du
Aluminioa (Al) 26,98 26,98 6,022 × 1023 aluminio atomo edo aluminio atomo mol bat
Burdina (Fe) 55,85 55,85 6,022 × 1023 burdin atomo edo burdin atomo mol bat
Urrea (Au) 196,97 196,97 6,022 × 1023 urre atomo edo urre atomo mol bat

Mola eta masa molekularrak

Substantzia baten masa molekularra honela kalkulatu behar da: formula horretan agertzen diren elementu guztien masa atomikoen batuketa egin behar da, azaltzen diren aldi bakoitzeko biderkatuta horietako bakoitza. Molekulen mol baten masa, gramotan, masa formula horren berdina da (zenbakiz). Ondorengo taulan ikus daitezke adibide batzuk:

Konposatua Masa molarra Kantitate hau du
Ura (H2O) 18,0 g 6,022 × 1023 ur molekula
6,022 × 1023 oxigeno atomo
12,044 × 1023 hidrogeno atomo
Sufre trioxidoa (SO3) 80,06 g 6,022 × 1023 sufre trioxido molekula
6,022 × 1023 sufre atomo
18,066 × 1023 oxigeno atomo
Burdin trikloruroa (FeCl3) 162,35 g 6,022 × 1023 burdin trikloruro molekula
6,022 × 1023 burdin atomo
18,066 × 1023 kloro atomo

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana