Informazio gehiago

Bazenekien...?
Azido sulfurikoa

Konposatu ez organiko hirutarren formulazioa

Konbinazio hirutarrak deitzen zaie beren molekuletan hiru elementuren atomoek parte hartzen dutenean. Gehienetan oxigenoa egon ohi da konbinazio horretan eta -2 oxidazio zenbakiarekin parte hartzen du. Konposatu hirutarren artean hiru talde nagusi bereizi behar dira nagusiki: hidroxidoak edo baseak, oxoazidoak edo oxazidoak eta gatzak edo oxigatzak.

Hidroxidoak edo baseak

Katioi baten, gehienetan metalikoa, eta ioi hidroxido, (OH-), arteko konbinaziotik sortzen dira hidroxidoak edo baseak.

Euren formula orokorra hau da: X(OH)n.

Konposatu bitarretan gertatzen zen bezala, nomenklatura klasikoak edo sistematikoak erabiliz izenda daitezke. Lehenengoaren arabera, metalaren izena + "hidroxidoa" idatzi behar da; gainera, bere balentzia zein den adierazten duen bukaera gehitu behar zaio elementuari. Amaiera horiek konposatu bitarren arau berek zehazten dituzte.

Nomenklatura sistematikoari dagokionez, bestalde, "hidroxido" hitzaz izendatu behar dira; aurretik aurrizki bat jarri behar zaio, molekularen taldeak (OH) eta metalaren izena adierazten dituena.

Oxoazidoak edo oxazidoak

Oxoazidoak ez metal bat hidrogenoarekin eta oxigenoarekin konbinatzean lortzen dira. Euren formula orokorra honako hau da: HaXbOc. Orokorrean, aipatu beharrekoa da ez metalen anhidrido edo oxidoetatik lortzen direla, eta ur molekula bat gehitzen zaie.

Hala, azido nitrikoa, adibidez, nitrogeno oxidoari (V) ur molekula bat gehitzean lortzen da.

N2O5 + H2O ® H2N2O6 ® HNO3

Gauza bera gertatzen da azido sulfurikoarekin:

SO3 + H2O ® H2SO4

Nomenklatura tradizionala erabilita izendatzen dira oxoazidoak. Esate baterako:

Cl2O + H2O ® H2Cl2O2 ® HClO azido hipoklorosoa
Cl2O3 + H2O ® H2Cl2O4 ® HClO2 azido klorosoa
Cl2O5 + H2O ® H2Cl2O6 ® HClO3 azido klorikoa
Cl2O7 + H2O ® H2Cl2O8 ® HClO4 azido perklorikoa

Gatzak edo oxigatzak

Gatzak edo oxigatzak oxazidoen hidrogenoak metalagatik ordezkatzean lortzen dira.

Lehenengo metalaren izena jartzen da eta jarraian honela egin behar da: ez metalaren izenari -ito atzizkia gehitu behar zaio azidoa -oso-z amaitzen denean; eta -ato atzizkia azidoa -iko-z amaitzen denean. Oxidazio zenbaki bat baino gehiago badu metalak, parentesi artean jarri behar da parte hartzen duen oxidazio zenbakia (zenbaki erromatarretan). Horri stock nomenklatura deitzen zaio.

Esate baterako, NaNO3, HNO3-ren hidrogenoa sodio metalagatik ordezkatuta lortzen da. Azido nitrikotik datorrenez, "nitrato" deitzen zaio. Sodioak balentzia bakarra duenez, honela jarri behar da: sodio nitratoa.

Konposatu ez organiko hirutarren adibide batzuk:

Fe(OH)3 Burdin trihidroxidoa edo burdin hidroxidoa (III)
LiOH Litio hidroxidoa
Al(OH)3 Aluminio hidroxidoa
HClO Azido hipoklorosoa
H2SO3 Azido sulfurosoa
HNO Azido hiponitrosoa
H2CO3 Azido karbonikoa
Na2SO4 Sodio sulfatoa
Fe(NO3)2 Burdin nitratoa (II)
Al(ClO3)3 Aluminio kloratoa
CaCO3 Kaltzio karbonatoa

Konposatu ez organikoen laburpena.

Elementu motak Konposatu motak
Metala + oxigenoa Oxido basikoa
Ez metala + oxigenoa Oxido azidoa
Metala + hidrogenoa Hidruro metalikoa
Hidrogenoa + ez metala Hidruro ez metalikoa
Metala + ez metala Gatz bitarra
Metala + oxigenoa + hidrogenoa Hidroxidoa
Hidrogenoa + ez metala + oxigenoa Azido oxazidoa
Metala + ez metala + oxigenoa Oxigatza
Bidali
Zuzendu
Eskubideak

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana