Errotazioko energia zinetikoa. Ziba

Errotazioko mugimenduak naturaren fenomeno ugaritan gertatzen dira. Ardatz baten inguruko biraketaren adibide arruntak hauek izan daitezke: penduluak, balantzak, zibak, edo maila kosmikoan zeruko gorputz ezagun guztiak (Lurra, planetak eta sateliteak, Eguzkia eta izarrak, eta galaxiak ere bai). Ardatz horrek, azkenean, sistemen simetriak erabakitzen ditu.

Ardatz finkoa duen solido baten energia

Ardatz finko batekiko errotazio-mugimendua duen solido bat hartzen bada, bere errotazioko energia zinetikoa honela adierazten da:

Halaber, errotazioan dagoen solidoak, adierazpen honek erabakitzen duen energia potentziala dauka:

Modu honetan, solidoaren energia mekaniko osoaren aldaketa, denborari dagokionez, biderkadura eskalarraren bidez idatz daiteke: aplikatutako momentu osoak bider abiadura angeluarra:

Pendulu fisikoa

Isolatuta dauden sistema fisikoetan, sistema osoaren energia mekaniko osoa mantendu egiten dela suposatzen da, beraz:

Hortik, beste hau ateratzen da:

Pendulu fisikoa, egoera honen kasu bitxia da, penduluko erlojuetan mekanismoa erregulatzeaz arduratzen den masa oszilatzailea. Pendulu fisikoa, ardatz horizontal baten inguruan biraketa egiten duen solidoa da. Ardatz horrekiko, ez dauka inolako simetriarik.

Penduluaren energia mekaniko osoa, bertikaletik une jakin batean banantzen duen angelua izanik, honela erabakiko litzateke:

Banantze-angelu txikientzat, hau garatu daiteke: cos » 1 - 2/2, beraz, sortzen den ekuazioa, oszilatzaile harmonikoarena bezalakoa izango litzateke, bere masa I eta errekuperazio konstantea m g rCM izango zuena. Ondorioz, penduluaren oszilazio-periodoa, ondorengo adierazpenak emango luke:

Ziba

Ziba, errotazioan dauden solidoen beste adibide klasikoa da. Hau, puntu finko bat lurrean duen erreboluzio-solidoa da. Lehenengo interpretazio batean, zibaren momentu angeluarraren aldaketa puntu finko horrekiko izango litzateke:

Baina, zibaren biraketa erreala ez da hain sinplea, hiru mugimendu desberdinez osatua baitago:

  • Zibaren errotazioa, kontaktu-puntu finko batetik pasatzen den ardatz baten inguruan.
  • Prezesio-mugimendu bat ardatz bertikal baten inguruan, errotazio ardatza denboran zehar aldarazten duena.
  • Ardatz honen zabua, nutazioa deitzen dena, eta bere inklinazioa aldatzen duena.

Hiru mugimendu hauen konbinazioa fisikarentzat oso garrantzitsua da, naturaren errotazio mugimendu gehienetan ematen baita (adibidez, Lurra eta beste planetetan).

Ziba baten mugimendu orokorra, errotazioa, prezesioa eta nutazioaren konbinazioan sortzen dena.

Momentu angeluarraren kontserbazioa

Sistema isolatuen azterketan, beren jokaera zuzentzen duten lege fisikoak zehazten laguntzen duten kontserbazioaren printzipio ezberdinak aplikatzen dira. Errotazio-mugimenduan bereziki garrantzitsua da momentu angeluarraren kontserbazio-printzipioa deitzen dena. Honen arabera, sistema baten gainean aplikatzen diren kanpoko indar guztien momentua nulua baldin bada, sistemaren momentu angeluar osoa mantendu egiten da. Honela, hau ateratzen da:

Beraz, inertzia-momentua gehitzen denean, biraketa-abiadura angeluarra gutxitu egiten da, eta alderantziz.

Bidali
Zuzendu
Eskubideak

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana