Arte neoklasikoa (I)

Greziako eta Erromako Antzinatearekiko interesa berpiztu zuten Ilustrazioko ideiak eta arkeologia aurkikuntzak Neoklasizismoko estetikaren oinarri izan ziren. Ordena eta arrazoia berreskuratzea zuen helburutzat Neoklasizismoak, forma klasikoak hartuz, Barroko berantiarreko oparotasunaren aurka ez ezik Rococoaren aurka ere azaltzeko.

Arkitektura neoklasikoa

Arkitekturaren ikuspuntutik, Neoklasizismoa trantsizio garaia da, XIX. mendeko arkitektura sortu arte. Azken garai honetan Iraultza Industrialaren hasiera garatuko da, eta honen ondorioz, ingeniaritzaren goieneko unea.

Neoklasikoko arkitektorik bikainenak honako hauek izan ziren:

  • William Kent (1685-1748), ingelesa, Londresko Chiswick Housen egilea.
  • Lord Burlington (1649-1753), mezenas aberatsa.
  • Robert Adam (1728-1792), eskoziarra, Londresen ere Arteen Erret Elkartea eraikuntza egiteko asmoa izan zuen. Berezko estiloaren sortzailea izan zen, «Adam estiloa».
  • K. G. Langhans (1732-1808), alemaniarra, Berlingo Brandenburgeko atea da bere sortze lanik esanguratsuena
  • Jacque Germain Soufflot (1713-1780), frantsesa, Santa Genoveva elizaren egilea da. Eliza hau Iraultza Frantsesaren garaian sekularizatua izan zen eta Panteoi bihurtu zuten.

Espainian arkitektura neoklasikoan honako hauek dira garrantzitsuak:

  • Francesco Sabatinik (1722-1797), egindako lanen artean aipagarriak dira Alcalako atea eta Madrilgo Errege jauregiaren lorategiak.
  • Juan de Villanueva (1739-1811), Madrilgo Prado Museoaren edota Caballero de Graciaren Oratorioaren proiektuen egilea.
  • Ventura Rodriguezen (1717-1785) lanen artean garrantzitsuenak honako hauek dira: Iruniako katedraleko aurrealdea eta Madrileko Liriako jauregia.
Santa Genovevaren eliza

Jacques Germain Soufflot, Santa Genovevaren eliza, gaur egun Panteoia, 1757-1790, (Paris).

Neoklasizismo eskultorikoa

Eskultura neoklasikoa izan zen ziur asko Antzinate klasikoko ereduetara gehien hurbildu zen alor artistikoa. Gotthold Ephraim Lessing (1729-1781) idazle eta Alemaniako artearen teorikoaren arabera, eskulturaren helburua "gorputzen antolamendua zen eta ez denborarena", Antzinate klasikoak mailarik gorenera eraman zuen arte ez tenporala zen eta ondorioz, imitatu beharreko eredua zen. Eredu hau "soiltasun apalenean eta handitasun lasaian, jarreran ez ezik adierazpenean ere jarraitzen zuten", arte historialari, arkeologo eta neoklasikoko inspiratzailea zen Johann Joachim Winckelmannen (1717-1768) definizioaren arabera.

Joera imitatzaile honek eragin zuen garai honetan eskultore garrantzitsu gutxi izatea:

  • Antonio Canova (1757- 1822) da aipagarriena, bere lana bat dator oso espiritu neoklasikoarekin eta Antzinateko Jainkoak irudikatu zituen, baita bere garaiko heroien irudiak ere, hala nola, erregeak, Aita Sainduak, militarrak edota goi mailako emakumeak.
Paulina Bonaparte

Antonio Canova, Paulina Bonaparte, 1808 (Borghese arte aretoa, Erroma).

  • Bertel Thordvaldsen (1770-1844), Italian, kanon klasikoekin ikasi zuen daniarra.
  • Jean Antoine Houdon (1741-1828), eskultore frantsesa, naturaltasun handia duten bustoen egilea da. Estiloari dagokionean, Jacques Louis David margolariarekin aldera daiteke.
  • John Flaxman (1755-1826), britainiarra, linealtasun zorrotza duten lanen egilea, mausoleoen eskulturan aditua. Literatura lanen ilustratzaile eta grabatzaile gisa ere aipagarria da.
Lord Byronen estatua

Bertel Thordvaldsen, Lord Byronen estatua (Villa Borghese, Roma).

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana