Informazio gehiago

Bazenekien...?
Burdin disulfuroaren (FeS2) eraketa sufrearekin eta burdin karraskaketarekin

Portzentaje konposizioa eta formula kimikoak

Kimikaren oinarrizko lege baten arabera, konposatu kimiko guztiak bi edo elementu gehiagok osatu behar dute. Elementu horiek portzentaje kantitate edo konposizio jakin batean ageri dira konposatu horretan. Horren arabera, esate baterako, Espainian ekoizten den edo munduko beste edozein lekutan lortzen den aluminio hidroxidoak, Al(OH)3, aluminio, oxigeno eta hidrogeno portzentaje bera izan beharko du.

Portzentaje konposizioa formula kimiko bidez

Konposatu kimiko baten formula ezagutzen denean, konposatu hori osatzen duten elementu bakoitzaren masa portzentajea jakin daiteke.

Adibidea:

Sufre dioxidoaren (SO2) molekula batek sufre atomo bat eta bi oxigeno atomo ditu. Molekula horren konposizioaren portzentajea kalkulatu ahal izateko honela egin beharko genuke horrenbestez:

  • Datuak: sufrearen masa atomikoa 32,1 da, eta oxigenoarena 16,0 u.

    Ariketaren emaitza bi modutara lor daiteke:

    • Masa atomikoaren unitateak erabiliz:

      SO2-ren masa molekularra = (32,1) + (2 · 16) = 64,1 u.

      Sufrearen portzentaje konposatu honetan:

      Oxigenoaren portzentaje konposatu honetan:

    • Gramoak erabiliz:

      SO2 (64,1 g) molekulen mol batek sufre atomoen mol bat (32,1 g) eta oxigeno atomoen 2 mol (16,0 g).

      Konposatuan dagoen sufre portzentajea:

      SO2-ren 64,1 g badaude ® 32,1 g sufre, 100 gramotan ® x egongo dira. Orduan:

      Konposatuan dagoen oxigeno portzentaia:

      SO2-ren 64,1 g badaude ® 32,0 g oxígeno, 100 gramotan ® x egongo dira. Orduan:

Konposatu baten formula kimikoa bere portzentaje konposizioaren bitartez

Konposatu baten portzentaje konposizioa edo bere oinarrizko konposizioa (gramotan) ezagutzen badugu, bere formularik soilena oinarrizko kalkuluen bitartez lor dezakegu.

Formularik soilena edo konposatu baten formula enpirikoa konposatu horren molekula batean dagoen atomo kopurua da.

Konposatu baten portzentajea konposatuaren bitartez ezagutu daiteke bere formula enpirikoa.

Adibidea:

Konposatu puru baten laginaren azterketa egin ondoren, datu hauek lortzen ditugu: bere masaren %27,3 karbonoa da eta 72,7 oxigenoa. Konposatu honen formula enpirikoa zehazteko:

  • Ariketaren emaitza lortu ahal izateko konposatuaren 100 gramo hartuko ditugu. Bere portzentaje konposizioa kontuan hartuta, 100 gramo horietako 27,3 karbonoarenak dira eta 72,7 oxigenoarenak. Hala, elementu bakoitzaren atomo mol kopurua kalkula dezakegu:
  • Lortutako bi zenbakiak zatituz beraien arteko lotura enpiriko osoa lortuko dugu, eta horri esker, formula enpirikoan atomo kopurua jakin daiteke:
  • Lortu dugun formula enpirikoa karbono dioxidoari, CO2-ari dagokiona da.

Bolumen molarra

Gasekin egiten ditugun kalkuluetan komenigarria da bolumeneko unitate unibertsal bat hartzea: bolumen molarra. Edozein gasen bolumenari ematen zaion izena da bolumen molarra, baina betiere presio eta tenperatura egoera arruntetan neurtutakoa (atmosfera 1 eta 0º C). Bolumen molar horrek balio hau du: 22,4 l.

Bolumen molarra
Gasa Masa Bolumena c.n. Partikula kopurua
Helio mol bat 4 g 22,4 l 6,023 × 1023 atomo
Hidrogeno mol bat 2 g 22,4 l 6,023 × 1023 molekula
Butano mol bat 58 g 22,4 l 6,023 × 1023 molekula
Bidali
Zuzendu
Eskubideak

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana