Telebista Euskal Herrian
Telebista publikoa
Euskal Herrian oso-osorik produzitu eta euskal ikusleentzat egindako lehen katea ETB1 izan zen. Eusko Legebiltzarrak EITBren sorrera arautzen zuen legea onartu zuen 1982ko maiatzean, eta, hilabete batzuk ikasten eta prestatzen eman ostean, ETB1en lehen emisioa egin zen urte horretako abenduaren 31n. Hurrengo urtean, programazioa finkatzen joan zen eta, pixkanaka, 24 orduz emititzen hasi ziren, etenik gabe.
Lau urte geroago, 1986ko maiatzaren 31n, ETB2 jarri zuten martxan. Horrela, ETB1ek euskara hutsean eta ETB2k gaztelaniaz emititzea erabaki zuten kate autonomikoaren arduradunek.
Estatu mailako lehen komunikazio-taldeak (RTVE) Bilbon eta Iruñan ere baditu lurralde egoitzak. Bertatik kontrolatzen da TVE1ek eta La2ek Hego Euskal Herriko lurraldeetarako bakarrik ematen duten programazioa.
TVE Pais Vascok (1971n ireki zuten) Bilbon du egoitza nagusia, eta Donostian eta Gasteizen ditu albistegietako ordezkaritzak. Television Españolak Nafarroan duen lurralde egoitza 1982ko sanferminetan hasi zen emititzen. Lurraldeko albistegi bana ematen dute biek egunero, “Telenorte” eta “Navarra”, eta beste saio batzuk ere egiten dituzte deskonexioan.
Ipar Euskal Herriari dagokionez, France 3 Estatuko kateak lurraldeka banatzen du programazioa. Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako herritarrek hainbat programa ikusi ahal dituzte: eguneroko albistegia, zezenketak...
Telebista pribatua
90eko hamarkadan, Espainiako Estatura kate pribatuak heldu zirenean, asko hazi zen telebista-eskaintza eta kontsumo ohiturak aldatu ziren, baita Hego Euskal Herrian ere. Espainiako kateek egoitzak ireki zituzten euskal hiriburuetan, profesionalak albisteetara eta ikusleengana hurbiltzeko asmoz. Horietako batzuek (Tele 5 eta Antena 3), gainera, lurraldekoalbistegiak egin ohi dituzte deskonexioan. Halere, Espainiako kate pribatuen ia programazio osoa Estatu osorako emititzen da.
Gauza bera gertatzen da Ipar Euskal Herrian. Kate pribatu edo komertzialek, orokorrean, Frantziako Estatu osorako programazio bera eskaintzen dute.
Bestalde, telefonia enpresa asko Lurreko Telebista Digitalaren merkatuan sartu dira eta, hilean kuota bat ordainduta, hainbat kanal eta LTDari lotutako beste hainbat zerbitzu eskaintzen diete bezeroei. Horrela, horien bidez, kanal ugari eta telebista interaktiboa dute hainbat etxetan.
Teknologia horien garapenak Euskal Herri osorako emititzen duten kate pribatu txikiek (Canal Euskadi) edo lurralde baterako emititzen dutenek (Localia Gipuzkoa, Canal Bizkaia, Canal Gasteiz,...) hedapen-eremua handitzea ekarri du. Horietako asko, hiriburuetan baino ezin dira ikusi irekian, baina etxe guztietara iristen dira plataformen bidez.
Telebista lokalak
Plentzia Telebista 1987an sortu zenetik, tokiko telebistak gehituz joan dira Euskal Herrian, mota zein ezaugarri desberdinetakoak. Batzuk komunikazio-enpresa handien esku daude, beste batzuk udalen ekimenetik sortutakoak dira edo enpresa txikiek eratutakoak. 90eko hamarkadan izan zuten hazkundearen ostean, berrogeita hamarretik gora dira gaur egun lurrez, kablez zein Internet bidez emititzen duten telebista lokalak.
GoiTB nabarmendu behar da horien artean. Kooperatiba moduan funtzionatzen du, Goiena Komunikazio Zerbitzuak taldean (Goienkaria astekaria, Arrasate Irratia eta Goiena.net webgunea kudeatzen ditu), eta Debagoiena (Gipuzkoa) eskualderako emititzen du.
Taldea 2000. urtean sortu zuten Debagoienako euskararen aldeko elkarteek, eta une hartan eskualde horretan zeuden komunikabideak bildu ziren bertan. GoiTBren aurrekariek (Arrasate Telebista –1990– eta Atxabalta Telebista) euskara hutsean egindako programazioaren alde egin zuten lehen telebista lokalak izan ziren eta GoiTBk ere politika horri jarraitu dio. Programazioaren zati handi bat (informazioari dagokiona batez ere) barne-ekoizpena da, eta kanpoko ekoizpena, berriz, fikziozko programetara eta dokumentaletara mugatzen da.
Prentsa idatziarekin gertatu den moduan, euskaraz emititzen duten telebista lokalek batu beharra izan dute; horrela sortu zen Euskarazko Herri Telebisten Elkartea. GoiTBrekin batera, Oarso Telebista (Oarsoaldea), Ttipi-Ttapa Telebista (Bortziriak eta Malerreka), Xaloa Telebista (Baztan), Ele Bista bideo-kazeta (Aldude) daude, besteak beste, talde horretan.
Etorkizunak aldaketak ekarriko dizkie tokiko telebistei, askok digitalizazioari aurre egin beharko baitiote.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.