Informazio gehiago
Espainiako literatura Erdi Aroan. Sarrera
Erdi Aro osoan, ezaguera eta literatura zabaltzeko hizkuntza bakarra latina izan zen. Horregatik, erromantzez egindako lehenengo literatur adierazpenek, genero lirikokoek (3. gaia ikusi) edo epikokoek (4. gaia ikusi) herri izaera zuten eta ahozkoak ziren. Olerki kultua (5. gaia ikusi) eta literatur prosa (6. gaia ikusi ) aldi horren amaieran agertu ziren.
Erdi Aroko testuinguru soziokulturala
Erdi Aro Behean (XII. mendetik XV. mendera) gizartea aldatu egin zen faktore hauei esker:
- Orduan ezezaguna zen oparotasun maila lortzen lagundu zuen garapen ekonomiko handiari esker.
- Hiri bizitza agerrarazi zuen hirien hazkundeari esker.
- Enbaxaden eta merkataritza-trukaketaren bidezko urrutiko herriekin harremanak areagotzeari esker, gurutzadetatik aurrera, batez ere.
Horren ondorioz, ohitura berriak sortu eta ideia berriak zabaldu ziren, eguneroko bizitzan gustuak finduz eta pentsaera mundukoago bihurtuz.
Erdi Aroko hizkuntza
Espainiera Erdi Aroan penintsulan sortutako hizkuntza erromantzeetako bat da. Hasieratik, penintsulako beste hizkuntzekin erkatuta, izaera berriztatzailea izan zuen, baina gero ez zuen aldaketa garrantzitsurik izan XVI. mendera arte.
Erdi Aroko testuen ezaugarri linguistikoak
- Formen aniztasuna: aro , idazle edo testu berean, forma fonetikoetan aldaera handia zegoela ikus daiteke; aditz-sisteman (dezié / dezía / dizía); morfologian (venie / venía) eta lexikoan (poridat / secreto).
- Hizkuntza batzuen elkarbizitza: ez da arraroa gaztelaniaz idatzitako testuetan gaztelaniarenak ez diren ezaugarri linguistikoak aurkitzea.
Erdi Aroko ahoskera
- Kontsonante gorrak eta ahostunak: Erdi Arokoaren eta gaur egungo hizkeraren alde nagusia kontsonante gorrak eta ahostunak zeudela da, oraindik galegoz, katalanez, italieraz eta frantsesez gertatzen den bezala.
- G (e, i aurrean) eta j ingelesez bezala ahoskatzen ziren (joy).
- X letrak soinu gorra adierazten zuen, ch frantsesaren soinuaren baliokidea (chevalier).
- Z [ds] ahoskatzen zen, eta c (e, i aurrean) eta ç [ts] bezala, inoiz ez [s] edo [z] bezala
- Beste alde batetik, bazeuden s gor bat, bokalen artean ss idatzita, eta s ahostun bat.
- Beste kontsonante batzuk: f aspiratutako h bihurtu zen, eta gero galdu egin zen.
Ahozkotasuna eta idazkera
Erdi Aroan, oso gutxik zekiten irakurtzen eta idazten. Gainera, testuak pergaminozko orrietan eskuz idazten ziren. Lan luzea eta zaila zenez gero, garrantzizkotzat hartutako lanak besterik ez ziren kopiatzen.
Horren ondorioz, literatura batez ere ahoz zabaldu eta gozatu zen:
- Olerkiak musikarekin esaten ziren, buruz ikasteko errazagoak izan zitezen.
- Prosazko kontakizunak, oro har, ozenki irakurtzen ziren, narratzailearen ahotsa entzuteko elkartzen ziren pertsona batzuentzat.
Erdi Aroko literaturaren generoak
- Lirikoa (3. gaia ikusi): dauzkagun erromantzezko literatur adierazpenik zaharrenak jartxa mozarabiarrak izenekoak dira. Horregatik, herriko abesti lirikoak eta hizkuntza erromantzeak aldi berean jaio zirela uste da.
- Epikoa: dauzkagun literatur adierazpen gehienak genero honetakoak dira. Genero hori garatu zuten bi korronte zeuden:
- Juglare-poesia (4. gaia ikusi): herrikoa eta ahozkoa zen, eta heroien literatura garatu zuen.
- Klerezi poesia (5. eta 6. gaiak ikusi): klerikoek monasterioetan idazten zuten, helburu didaktikoarekin.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
-
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
-
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
-
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
-
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
-
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
-
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.
- Home
- Gaiak
- Gaiak
- Artea
- Arte unibertsala
- Antzinako zibilizazioen artea
- Artea X. mendera arte
- Arte Erromanikotik Gotikora
- Errenazimendua eta Barrokoa
- XVIII eta XIX mendeak
- XX mendeko artea
- XX. mendeko arkitektura
- Alvar Aalto
- Le Corbusier
- Ludwig Mies van der Rohe
- XX. mendeko eskultura
- Alberto Giacometti
- Henry Moore
- Abangoardia historikoak pinturan
- Pablo Ruiz Picasso
- Vasily Kandinsky
- Bauhaus eskola
- Dadaismoa, surrealismoa eta beste abangoardiak
- Joan Miró Ferrá
- Salvador Dalí
- Azken abangoardia artistikoak
- Pintura XX. mendearen amaieran
- Asia, Afrika eta Amerikako zibilizazioak
- Artea eta Euskal Herria
- Prehistoria
- Artea X. mendera arte
- Erromanikotik gotikora
- Arte erromanikoa Euskal Herrian
- Euskadiko arkitektura erromanikoa: mota, eredu eta espezifikotasunak
- Eskultura erromanikoa Nafarroan, Araban eta inguruan
- Arte gotikoa Euskal Herrian
- Euskal Herriko arkitektura erlijioso gotikoaren batasunaren eta aniztasunaren alderdiak
- Eskultura gotikoa Euskal Herrian
- Nafarroako horma pintura gotikoa eta horren eragin eremua
- Errenazimentua eta barrokoa
- Errenazimentuko arkitektura Euskal Herrian: hurbilketa bat
- Dekorazio arteak euskal Errenazimenduan: zilargintzaren urrezko aroa
- Euskadiko eta Nafarroako Grabatuak, Errenazimentu Garaian
- Errenazimenduko eskultura Nafarroan eta horren eragin eremua
- Grabatu barrokoa Hego Euskal Herriko lan inprimatuetan
- Eskultura barrokoa Euskadin. Irudi erlijiosoak eta horien bilakaera
- Barrokoko pintura Euskal Herrian. Tokio artea eta inportatutako artea.
- Neoklasizismo
- Ilustrazioa eta erromantizismoa
- 1850tik gaur egunera arte
- Arkitektura eklektikoa
- Euskadiko arkitektura modernoaren garai heroiko (1928-1930)
- Eskultura eta euskal eskultoreak (1875-1939)
- Kostunbrismoa, inpresionismoa eta
- Lehen Euskal Abangoardien Inguruan Itzulika: Paradojak Eta Aporiak
- Modernitatearen hastapenak euskal artean: Euskadiko artea eta konpromiso politikoa
- Euskal Herriko artea
- Museoak
- Euskadiko Ondare kulturala
- Hiribilduak
- Musika
- Zinea
- Arte unibertsala
- Giza eta gizarte zientziak
- Geografia
- Geografia fisikoa
- Gizakia eta zibilizazioa
- Ingurugiroa eta gizakia
- Munduko populazioa
- Migrazio-mugimenduak
- Hiria
- Hirien forma eta egiturak
- Jarduera ekonomikoak
- Mundu garatua eta mundu azpigaratua
- Garapenerako laguntza eta kooperazio proiektuak
- Nekazaritza-jarduera
- Nekazaritza eta abeltzaintzako produkzioa
- Nekazaritza
- Arrantza-jarduera
- Lehengaiak eta energia iturriak
- Energia iturriak
- Meatzaritza
- Industria
- Zerbitzuak
- Turismoa
- Lana
- Garraioak
- Merkataritza
- Estatuak
- Nazioarteko harremanak
- Europa
- Amerika
- Afrika
- Asia eta Ozeania
- Euskal Herria
- Historia
- Historia Unibertsala
- Antzinaroko zibilizazioak
- Gizadiaren sorrera
- Prehistoria Euskal Herrian
- Mesopotamia
- Egipto faraonikoa
- Israel eta Fenizia
- Egeoa eta Persia
- Grezia klasikoa
- Helenismoa
- Erromatar Errepublika
- Erromatar Goiz-Inperioa
- Erromanizazioa Euskal Herrian
- Iberiar penintsula Garai Zaharrean
- Kristautasuna
- Inperio Baxua eta Erromako gainbehera
- Bizantzio
- Toledoko bisigodoen erresuma
- Islama
- Europa karolinjioa
- Europa milagarren urtera arte
- Erdi Aroa
- XV-XVII mendeak
- XVIII. mendea
- XVIII. mendeko ezaugarri orokorrak
- XVIII. mendeko ekonomia
- Espainiar Ondorengotza-Guda
- Espainia lehenengo Borboien agintepean
- Europa gudan
- Nagusigoa lortzeko borroka: Frantzia eta Britainia Handia
- Europar potentzia berriak
- Ilustrazioa (I)
- Ilustrazioa (II)
- Industria-Iraultza (I)
- Industria-Iraultza (II)
- Estatu Batuen independentzia
- Frantziako Iraultza
- Errepublika gerra-garaian
- XIX. mendea
- Napoleonen garaia
- Espainiako Independentzia Gerra
- Vienako Kongresuaren Europa
- Amerika hispaniarraren independentzia (I)
- Amerika hispaniarraren independentzia (II)
- Fernando VII.aren Espainia
- Iraultza liberalak (1820-1830)
- 1848ko iraultzak
- Ingalaterra viktoriarra
- Frantzia: Bigarren Inperiotik III. Errepublikara arte
- Espainia liberala
- Karlistaldiak
- Gizarte-mugimenduak
- Kapitalismo handia
- Estatu Batuen hedapena
- Nazionalismoaren Europa
- Estatu Batuetako Sezesio-gerra
- Inperialismoa
- Espainia iraultzailea
- Errusia, Japonia eta Austria-Hungaria: ohitura eta modernizazioa
- Espainiako Errestaurazioa
- Gizarte berriak
- XX. mendea (I)
- Bake armatua
- Lehen Mundu-Gerra
- Errusiako iraultza (I)
- Errusiako iraultza (II)
- Palestinako arazoa
- Alfontso XIII.aren Espainia (I)
- Alfontso XIII.aren Espainia (II)
- Gerren arteko garaia
- Espainiako II. Errepublika
- Espainiako Gerra Zibila
- Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian
- Frankismoa
- Bigarren Mundu-Gerra (I)
- Bigarren Mundu-gerra (II)
- Gerraren ondorioak
- XX mendea (II)
- Gerra hotza
- Mendebaldeko garapena
- Sozialismo erreala
- Existentzia baketsurantz
- Deskolonizazioa
- Palestinako gatazka
- Petrolioaren krisia
- Hirugarren mundua eta bertako gatazkak
- Bloke sistemen agortzerantz
- Mendebaldeko berrantolaketa
- Sobietar Batasunaren krisialdia
- Espainiar trantsizioa
- Demokrazia Espainian
- Mundu polobakar baten arazoak
- Integrismoa eta nazionalismoa
- Mundu multipolar baterantz
- Gatazka enkistatuen konponbiderantz
- Egungo ekonomia
- Egungo arazoak
- Antzinaroko zibilizazioak
- Euskal Herriko Historia
- Euskal Herriko Demografiaren historia
- Euskal Herriaren historia ekonomikoa
- Euskal Herriko Komunikabideak
- Burdingintzaren historia Euskal Herrian
- Armagintzaren historia Euskal Herrian
- Arabaren historia
- Bizkaiaren historia
- Gipuzkoako historia
- Nafarroako historia
- Ipar Euskal Herriko historia
- Baskonia Erdi Aroan (V. mendetik XIII. mendera)
- Baskonia Erdi Aroan (XIV. eta XV. mendeak)
- Hechos históricos en Euskal Herria
- 1199-1200 urteetako gertaerak
- Arriagako Anaidia
- Arturo Kanpion
- Baiona eta Lapurdiren arteko bereizketa
- Esteban de Garibai
- Hiribilduen sorrera
- Ingelesak Gaskonian
- Joana I. eta Nafarreriako gerra
- Leinuen arteko borrokak
- Lope García de Salazar
- Nafarroa Garaia berreskuratzeko 1. saioa (1512)
- Nafarroa Garaia berreskuratzeko 2. saioa (1516)
- Nafarroa Garaia berreskuratzeko 3. saioa (1521-24)
- Nafarroaren konkista (1512)
- Ordena Militarrak
- Peñalen - Euskal Herriaren banaketa
- Ricardo I.a Lehoibihotza Euskal Herrian
- Rodrigo Ximenez de Rada
- Sajrat Kais gaztelua
- VIII. Gurutzada (1270-1271)
- Vianako Printzea
- Euskadiko industria-ondarea
- Euskal Herriko historia irudietan
- Euskal Herriko 101 Gaztelu
- Euskal pertsonaia historiko batzuk
- Historia Unibertsala
- Gizarte Zientziak
- Filosofia
- Filosofia grekoa
- Erdi aroko filosofia
- XV mendetik XVII mendera
- XVIII mendea: ilustrazioa
- XIX mendea: Hegel eta Nietzche
- XX mendea: azken korronteak
- Filosofiaren jarduera berria
- Positibismo logikoa
- Kontzientziari buruzko filosofiak (I). Bergson eta Freud
- Kontzientziaren filosofiak (II). Husserl
- Xabier Zubiri
- Wittgenstein
- Karl Popper
- Hizkuntza arruntaren filosofia
- Marxismo humanista eta zientifikoa
- Existentzialismoa
- Hermeneutika. Gadamer
- Frankfurteko eskola
- Estrukturalismoa
- Postmodernitatearen eztabaida
- Euskal Kultura
- Geografia
- Hizkuntza eta literatura
- Gaztelania
- Morfologia
- Sintaxia
- Enuntziatua eta perpausa
- Hiztunaren jarrera
- Sintagma
- Izen-sintagma. Aditz-sintagma
- Aditzaren argumentu-osagarriak
- Aditzaren osagarri ez argumentuzkoa
- Predikatuaren izaeraren araberako esaldi motak
- Aditz pronominaleko perpausak
- Perpaus inpertsonalak
- Perpaus bakuna eta perpaus elkartua
- Proposizioen arteko erlazioa. Perpaus elkartua
- Mendeko perpaus adjektiboak edo erlatiboak
- Mendeko perpaus substantiboak
- Adberbiozko berezko mendeko perpausak
- Berezkoak ez diren adberbiozko mendeko perpausak. Baldintzazkoak, kontzesiboak, kausazkoak eta helburuzkoak.
- Konparaziozkoak, ondoriozkoak eta aditza ez pertsonal eran duten perpausak
- Azterketa morfologiko eta sintaktikoa: moduak
- Testua eta hitza
- Gaztelania eta munduko hizkuntzak
- Ortografia: gaztelaniaren erabilera
- Euskara
- Unibertsal literatura
- Espainiar literaturaren jaiotza
- Literatura espainiarra: XVI-XVII mendeak
- Literatura espainiarra: XVIII-XIX mendeak
- XVIII. mendeko literatura: sarrera
- XVIII. mendeko prosa
- XVIII. mendeko antzerkia eta poesia
- XIX. mendeko literatura. Sarrera
- Poesia eta prosa erromantikoak
- Antzerki erromantikoa eta erromantizismo- ostea
- Eleberri errealista
- Benito Pérez Galdós. Leopoldo Alas, Clarin
- Naturalismoa Espainian. Poesia errealista
- XX. mendeko literaturarako sarrera
- XX. mendeko literatura espainiarra (I)
- Modernismoa
- Jose Echegaray y Eizaguirre
- 98ko belaunaldia (I).
- 98ko belaunaldia (II). Saiakera eta nobela
- 98ko belaunaldia (III). Antzerkia eta poesia
- Novecentismoa (I). Saiakera
- Novecentismoa (II). Poesia eta eleberria
- Abangoardiak
- 27ko belaunaldia (I).
- 27ko belaunaldia (II). Poesia hutsa eta abangoardiak
- 27ko belaunaldia (III). Poesia herrikoia
- XX. mendeko literatura espainiarra (II)
- Literatura unibertsalaren lehen urratsak
- Greziako literatura (I). Poesia epikoa eta lirikoa
- Greziako literatura (II). Prosa eta antzerkia
- Latinezko literatura
- Literatura grekolatindarraren azken aldia. Nobelaren hastapenak.
- Erdi Aroko epopeia handiak
- Erdi Aroko lirika eta narratiba
- Italiako Erdi Aroko poesia handia. Ipuina Erdi Aroan
- Indiako antzinako literatura. Kolonaurreko literatura
- Ekialdeko literaturak
- XV - XVII mende bitarteko literatura Europan
- XVIII eta XIX mendeetako literatura Europan
- XVIII. mendeko literatura Frantzian
- XVIII. mendeko literatura Ingalaterran
- XVIII. mendea Alemanian eta Italian
- Alemaniar Erromantizismoa
- Erromantizismo ingelesa eta frantsesa
- Italiako Erromantizismoa. XIX. mendeko literatura Hispanoamerikan
- XIX. mendeko Iparramerikako literatura
- Frantziako eleberri errealista
- Eleberri errealista Ingalaterran eta beste hainbat herrialdetan
- XIX mendeko Errusiar literatura
- XIX. Mende bukaerako Frantziar poesia
- Amerikako eta Europako XX. mendeko literatura
- XX. mendearen hasierako nobela ingelesez
- XX. mende hasierako alemanerazko nobela
- XX. mende hasierako nobela frantsesez
- Ingelesezko nobelaren berrikuntza
- Nobela garaikidea Europan
- Gaur egungo nobela Britainia Handian eta Estatu Batuetan
- Alemania eta Italiako nobela garaikidea
- XX. mendeko europar poesia (I)
- XX. mendeko europar poesia (II)
- Europar antzerkia XIX. eta XX. mendeetan
- XX. mendeko teatroaren berriztapena
- Absurduaren teatroa eta krudelkeriaren teatroa
- Antzerki garaikidea Europan eta Estatu Batuetan
- Hegoamerikako literatura
- Modernismo hispanoamerikarra
- XX. mendeko poesia hispanoamerikarra (I). Abangoardismoa
- XX. mendeko poesia hispanoamerikarra (II). Konpromisoa eta postabangoardia
- XX. mendeko Hispanoamerikako narratiba (1go belaunaldia)
- Hispanoamerikako narratibaren "booma" (I)
- Narratiba hispanoamerikarraren "booma" (II)
- XX. mendeko Hispanoamerikako antzerkia
- Gabriela Mistral
- Euskal Literatura
- Euskal literaturaren sorrera
- XVII. mendea
- XVIII. mendea
- XIX. mendea
- XX. mendea
- Euskal Poesia
- Euskal eleberrigintza
- Nikolas Ormaetxea
- Jules Martin Moulier
- Luis Jauregi, "Jautarkol" (1896-1971)
- Jose Maria Agirre "Xabier Lizardi" (1896-1933)
- Nemesio Etxaniz (1899-1982)
- Esteban Urkiaga, "Lauaxeta" (1905-1937)
- Andima Ibiñagabeitia (1906-1967)
- Jokin Zaitegi (1906-1979)
- Joan Inazio Goikoetxea
- Eusebio Erkiaga (1912-1993)
- Piarres Larzabal (1915-1988)
- Salbatore Mitxelena (1919-1965)
- Jon Etxaide (1920-1998)
- Bitoriano Gandiaga (1928-2001)
- Gabriel Aresti Segurola (1933-1975)
- Bertsolaritza
- Gaztelania
- Zientziak eta teknologia
- Biologia
- Biologia: oinarriak
- Biokimika
- Zelula
- Ugalketa eta garapena
- Metabolismoa
- Zoologia
- Ekologia
- Ekologia. Populazioen eta espezieen biziraupena
- Jean-Pierre-Armand David (1826-1900). Bizitza zientziari emana
- Biodibertsitatea
- Biodibertsitatearen kontserbazioa
- Ekosistema urtarrak
- Ekosistema lehortarrak
- Biosferaren funtzionamendua
- Ekosistemaren eboluzioa
- Izaki bizidunak eta ingurunea
- Migrazioak
- Kutsadura
- Uraren kutsadura
- Geologia
- Fisika
- Estatika eta dinamika
- Bektoreen kalkulua
- Desplazamendua, abiadura eta azelerazioa
- Mugimendu zuzena eta zirkularra
- Estatika: orekan dauden sistemak
- Newton-en dinamikaren legea
- Akzioa eta erreakzioa. Momentuaren kontserbazioa
- Gorputz baten pisua eta masa
- Ingurune deformagarriak: presioaren nozioa
- Presio hidrostatikoa. Arkimedes-en printzipioa
- Presio atmosferikoa
- Lan mekanikoa eta energia
- Energia zinetikoa eta energia potentziala
- Beroa eta Tenperatura
- Grabitatea, orbitak eta errotazioa
- Kepler-en legeak
- Newton-en grabitazio unibertsalaren legea
- Eremu grabitatorioa. Energia grabitatorio potentziala
- Eremu bektorial baten fluxua. Gauss-en legea
- Zeruko orbitak eta energia mekanikoa
- Distantziak Eguzki-sisteman eta unibertsoan
- Gorputz zabal baten masa zentroa
- Solidoen errotazioa. Momentu angeluarra eta inertzi momentua
- Errotazioko energia zinetikoa. Ziba
- Planeten berezko errotazioa
- Karga elektrikoa eta zirkuitoak
- Karga elektrikoa. Coulomb-en legea
- Eremu elektrostatikoa
- Energia elektrostatiko potentziala. Kondentsadoreak
- Zirkuitu elektrikoak. Ohm-en legea
- Energia elektrikoa eta Joule efektua
- Erresistentzi eta kondentsadoreen elkartzea
- Indar magnetikoak. Oersted-en saioa
- Korronte elektrikoen arteko indarrak. Ampère-ren lehen legea
- Eremu magnetikoa. Biot-Savart-en legea
- Lorentz-en indarra
- Faraday-Henry-ren legea
- Korronte alternoen sorgailuak. Zirkuitu elektrikoak
- Korronte alternoko zirkuituak
- Korronte transformadoreak. Energiaren garraioa
- Mugimendu harmonikoa eta uhinak
- Mugimendu zirkularra. Mugimendu harmoniko sinplea
- Pendulua. Mugimendu harmoniko konposatua
- Bibrazioen hedapena.Uhin mekanikoak
- Soinua eta bere ezaugarriak
- Uhinen interferentzia
- Argiaren izaera. Uhin elektromagnetikoak
- Uhinen islapena eta errefrakzioa
- Argiaren polarizazioa
- Uhinen difrakzioa
- Sistema optikoak. Giza begia
- Tresna optikoak
- Michelson-Morlye-ren esperimentua
- Radarrak eta mikrouhinak
- Fisika nuklearra
- Elektroiaren aurkikuntza
- Planck-en hipotesia
- Einstein-en erlatibitatearen printzipioa
- Eragin fotoelektrikoa eta Compton eragina
- Bohr Sommerfeld-en eredu atomikoa
- Louis de Broglie-ren materia-uhinak
- Einsenberg-en ziurgabetasunaren printzipioa
- Elektroiaren spina eta Pauli-ren baztertze-printzipioa
- Bibrazio-hedapena. Uhin mekanikoak
- Indar nuklearrak
- Erradiaktibitate naturala eta artifiziala
- Fisio nuklearra eta fusio nuklearra
- Erreaktore nuklearrak
- Estatika eta dinamika
- Matematika
- Matematika: oinarriak
- Zenbakien jatorria
- Zenbatzeko sistemak
- Eragiketa bakunak
- Hiruko Erregela
- Kalkuluak buruz
- Azalerak
- Zenbaki arruntak eta osoko zenbakiak
- Zenbaki arrazionalak
- Lehen mailako ekuazioak
- Lehen mailako ekuazio sistemak
- Bigarren mailako ekuazioak
- Bigarren mailako ekuazio sistemak eta hainbat ezezaguneko inekuazioak
- Zenbaki irrazionalak
- Zenbaki erreal eta konplexuak
- Progresio aritmetikoak eta geometrikoak
- Finantza-matematikak
- Ezezagun bi baino gehiago dituzten ekuazio linealen ebazpena
- Determinanteak eta matrizeak
- Trigonometria
- Funtzioak, deribatuak eta integralak
- Erreferentzi funtzio eta sistemak
- Funtzio koadratikoa
- Polinomioak
- Polinomio baten erroak eta faktorizazioa
- Funtzio polinomikoak
- Logaritmoak
- Funtzio esponentziala
- Funtzio logaritmikoa
- Funtzio trigonometrikoak
- Alderantzizko proportzionaltasun funtzioa
- Funtzio baten limitea
- Funtzioen jarraitasuna
- Funtzio baten deribatua
- Deribagarritasuna eta jarraipena
- Deribazio-arauak (I)
- Deribazio-arauak (II)
- Funtzioen azterlana
- Funtzioen irudikapen grafikoa
- Integral mugatua
- Integral mugagabeak
- Integrazio-metodoak
- Estatistika
- Probabilitatea: kontzeptuak
- Probabilitate baldintzatua eta konposatua
- Probabilitate-banaketa
- Konbinatoria
- Zenbaki konbinatorioak
- Banaketa binomiala
- Banaketa normala
- Aldagai estatistikoak
- Estatistika-datuen adierazpen grafikoa
- Joera zentraleko neurriak
- Sakabanatze-neurriak
- Sarrera bikoitzeko taulak
- Erregresio-zuzena eta korrelazioak
- Estatistika-laginketa
- Lagin-banaketa
- Inferentzia estatistikoa
- Konfiantza-tartea
- Estatistikaren aplikazioak
- Inkestagintza
- Ehunekoak
- Matematika: oinarriak
- Kimika
- Atomoa eta mola
- Teoria atomikoak
- Taula periodikoa
- Atomoen arteko loturak
- Konposatu ez-organiko bitarren formulazioa
- Konposatu ez organiko hirutarren formulazioa
- Portzentaje konposizioa eta formula kimikoak
- Gas idealen legea. Gasen nahasketak
- Disoluzio estandarrak: kontzentrazioa
- Konbinazio kimikoen legeak
- Mol kontzeptua. Avogadro-ren zenbakia
- Espektroskopia
- Ekuazio kimikoak eta termokimika
- Ekuazio kimikoak. Kontzeptua, doitzea eta motak
- Ekuazio kimikoek ematen diguten informazioa: estekiometria
- Orekaren konstantea
- Oreka aldatzeak
- Erreakzio abiadura. Abiadura-ekuazioa
- Aktibazio energia. Arrhenius-en ekuazioa. Katalisia
- Termokimika. Lehenengo printzipioa, barneko energia, entalpia eta Hess-en legea
- Termokimika. Lotura-energia, berezkotasuna eta entropia
- Erreakzio kimikoak
- Azido eta baseen arteko erreakzioak. Kontzeptua eta teoriak
- Azido-base erreakzioak. pH. Neutralizazioa
- Azido-base erreakzioak. Azidoen eta baseen indarra
- Gatzen propietate azidoak eta basikoak
- Red-ox erreakzioak. Kontzeptu orokorrak
- Red-ox erreakzioak. Erreakzio doikuntza
- Red-ox erreakzioak: elektrokimika eta elektrolisia
- Katalizatzaileak
- Formulazio organikoa eta inorganikoa
- Atomoa eta mola
- Teknologia Berriak
- Komunikabideak
- Biologia
- Hobeto Bizi
- Aisialdia
- Eskola laguntza
- Kontsumoa
- Umeen eta adinekoen zainketa
- Ohitura osasungarriak
- Osasuna eta gaixotasuna
- Ohitura osasungarriak: etxeko garbitasuna
- Ohitura osasungarriak: atsedena
- Ohitura osasungarriak: elikadura eta nutrizioa
- Ohitura osasungarriak: sexualitatea
- Sexualitatea, identitate sexuala eta orientazio sexuala
- Giza erreakzio sexualaren zikloa
- Portaera eta jokabide sexualak
- Fantasia sexualak
- Sexualitaterako heziketa
- Nola aurrea hartu transmisio sexualeko gaixotasunei
- Nola aurrea hartu HIESari
- Nola aurrea hartu generoagatik den gizarte diskriminazioari
- Ohitura osasuntsuak: ariketa fisikoa
- Norbere bizimoduari lotutako gaixotasunak
- Bizigarrien kontsumoari lotutako gaixotasunak
- Medikamentuen erabilera zuzena
- Ingurumena
- Herritarren partehartzea
- Administrazioaren zerbitzuak
- Autonomikoa
- Herritarren eskubide eta betebeharrak
- Zerbitzuen eginkizuna erkidego-mailan
- Lehendakaritza, Ogasuna eta Herri
- Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura
- Enplegu eta Gizarte Politikak, Administrazioa eta Justizia
- Osasuna eta Kultura
- Ingurumen eta Lurralde Politika, Ekonomiaren Garapena eta Lehiakortasuna
- EAEko beste errekurtso batzuk
- Foru Aldundiena
- Autonomikoa
- Formazioa
- Albisteak
- Baliabide didaktikoak
- Kontaktua