Gaur egungo musika eta abangoardiakoa

XIX. mendearen amaieran, iragan erromantikoaren kontrako erreakzio bortitza sortzen da, intelektualagoa den eta hain hunkigarria ez den musika baten bila, eta oso joera desberdinak ekarriko dituena, XX. mendean garatuko direnak. Orkestra handien eta musika sinfonikoaren mendea da eta hauekin batera perkusio-instrumentuak sartzen dira. Opera ahuldu egiten da, baletak garrantzi handia hartu ahala.

Erritmoa, iraganean melodiaren mende zegoena, askatu egiten da, eskema metriko berrien sorrerarekin. II. Mundu-Gerraren ondoren abangoardiako musika sortuko da. Bere obsesio nagusiak tinbrea eta erritmoa dira, eta musika konkretuaren forma aske eta ez-melodikoetan gauzatzen da, elektronikoa eta aleatorioetan. Hona hemen mugimendu nagusien laburpena.

  • Neoerromantizismoa: ohitura erromantikoen jarraipena adierazten du, orkestra handiekin eta sinfonia luzeekin. Richard Strauss bere ordezkari garrantzitsuenetariko bat izan zen.
  • Inpresionismoa: erromantizismoaren kontrako erreakzio gisa sortzen da. Lausotasun atmosferikoko estetika bat sortzen du, bere berezko zolitasunagatik soinuaren eta akordearen balioespena ekarriz. Claude Debussy, da inpresionismoa lantzen duen musikari nagusia.
  • Espresionismoa edo dodekafonismoa: Arnold Schönbergek ordura arte harmonia eta tonalitatea zuzentzen zuten lege guztiak ezerezten ditu. Berarentzat, eskalako hamabi soinuek balio eta funtzio bera dute. Korronte hau serialismo izenarekin ere ezagutzen da.
  • Politonalismoa: dodekafonismo edo serialismoaren kontrako erreakzio gisa sortzen da eta bere goieneko unera 1920. urte inguruan heltzen da. Tonu desberdinetako zenbait melodia gainjarri ekartzen ditu.
  • Mikrotonalismoa: hamabi tonuerdiko sistema banatu nahi izan zuten unitate txikiagoetan, tonu-heren eta -laurdenetan.
  • Neoklasizismoa: XVIII. mendeko klasizismoaren eredu estetikoetara itzultzen da.
  • Nazionalismoa: musika-adierazpenen bilaketa herrien folkloreetan. Joera honen ondorioz, perkusio-instrumentu berriak sartuko dira eta balet modernoa sortuko da. Errusian, bere ordezkarietako bat Rimsky Korsakov izan zen, Txekoslovakian, Anton Dvorák, eta Estatu espainiarrean, Isaac Albéniz.
  • Arkaismoa eta exotismoa: ekialdeko musiken eta musika exotiko eta primitiboen eragina. Indar erritmikoa eta dinamismoa ditu gustuko.

Musika-adierazpen berriak

XX. mendean zehar, musika-adierazpen berriak sortzen dira. Jarraian, garrantzitsuenak deskribatzen dira.

  • Jazza: hiru alderdi ditu: ragtime, blues eta jazza zehazki esanda. Jazzak musika kultuan izandako eragina, metalezko instrumentuen soinuan eta bere akorde eta armonia tipikoen garapenean nabaritzen da.
  • Musika populista: heziketa-helburuekin sortutako musika da, eta arteak herriarentzat izan behar zuela zioen Bertolt Brecht dramagilearen ideia sozialetik abiatzen da.
  • Makinismoa eta hotsak: musikari aplikatutako futurismo poetikoa da, eta motor, gurpil, helize, hauspo, eta abarren hotsak erabiltzen ditu.
  • Konkretua: hotsen erritmo eta tinbreen antolaketa zabaltzeko gogoa. Edozein hots batzen du, bai naturakoa edo bai teknikak sortutakoa, zinta magnetofonikoan grabatzen eta elektronikoki maneiatzen dena. Pierre Henryren Gizon bakarti batentzako sinfonia adibide bat da.
  • Elektronikoa: musika konkretuan benetako hotsak batzen eta gero maneiatzen diren bitartean, musika elektronikoan sonoritate berriak egiten dira aparatu elektronikoen bidez. Karlheinz Stockhausenen I eta II. Estudioak adibide bat da.
  • Aleatorioa: dodekafonismoaren kontrako erreakzio gisa sortzen da. Bere ordezkarientzat errakuntza bat da musikak sortzen duen sentimendu bakoitza zehazki erreproduzitzen aritzea, honekin obra bat ez da definitua geratzen bere joaldiaren momentura arte, jotzailearen inprobisazioa beharrezkoa izanik. John Cageren Pianorako adaketa-musika adibide bat da.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana