Euskal musika eta folklorea
Euskal Herrian, gaur egun, tradizioa biziki mantentzen da bai musika arloan eta baita dantzan ere, biak guztiz loturik baitaude. Folklore adierazpenak oso anitzak dira, eta ondoren, musika-tresna eta dantza tradizional batzuen deskribapena ikus dezakegu.
Txistu eta danbolina
Txistua hiru zulodun flauta zuzena da. Antzinean neurri askokoak, gaur egun hiru neurrikoak baino ez daude: Txistua, Silbotea (baxuago afinatua) eta Txirula (zorrotzen afinatua). Txirula zurezkoa eta pieza bakarrekoa da. Beste biak, ordea, zatika egiten dira. Goiko zatiari beheko aldeak aldatuz tonalitate desberdinak lortzen dira.Txistuaren lagunik hoberena danbor txiki eta itxi bat da, hau da, danbolina. Txistu-danbolina Euskal Herriko musika-bikoterik ezagunena da. Txistua ezkerreko eskuarekin jotzen den bitartean, beso horretatik zintzilikatzen den danbolina eskuinarekin jotzen da. Txistu-danbolina bikotearekin jotzen diren erritmo eta dantza ospetsuenetarikoak hauexek dira: biribilketa, arin-arin, zortziko, porrusalda edo ezpata-dantza.
Trikitixa, panderoa eta txalaparta
Trikitixa akordeoi txiki diatonikoari deitzen zaio. Instrumentu honen historia eta erromeriak estuki lotuta daude. 1890. urtean Euskal Herrira iritsi zenetik aldaketa nabariak izan ditu gizartearen bilakaerarekin bat eginez. Soinu txiki horren ezaugarri bat solfeoaren beharrik ez izatea da, errepikatuz baino ez da ikasten. Horregatik musika-tresna herrikoia bihurtu da eta bere musika alaiak, panderoarekin batera, herriko festa guztietan dantzara deitzen du.
90ko hamarraldian Tapia eta Leturia (gipuzkoarrak) eta Kepa Junkera (bizkaitarra) izan ziren, trikitixari aire berria eman ziotenak. Hamar urte hauetan denetarik egin da soinu txikiarekin, pausu garrantzitsuak emanez eta hainbat talde aipagarriak eratuz, Gozategi anaiak, Alaitz eta Maider, Iker Goenaga edo Etzakit esate baterako.
Euskal folklorean erabilitako musika-tresna desberdinak elkarrekin gero eta gehiago erabiltzen dira soinu berriak eratuz. Trikitixa gehienetan panderoarekin entzun badugu, txalaparta ere entzun dezakegu Kepa Junkeraren azken lanean agertzen den moduan.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.