Berotegi efektua
Zergatik egiten du horrenbesteko beroa berotegietan berogailurik ez badago? Ateratzen den baino energia gehiago sartzen delako. Eguzki izpiek kristal edo plastikozko horma zeharkatu eta ez dira kanpora itzultzen. Barruan geratzen dira eta berotu egiten dute.
Antzeko zerbait gertatzen da Lurrean. Eguzki izpiek atmosferako gasen kontra jotzen dute. Gas horiek berotegiko kristal edo plastikozko hormen eginkizuna betetzen dute eta eguzki izpiak barruan geratzen dira gu berotuz. Hori gertatuko ez balitz, 18ºC zero azpitik izango litzateke Lurreko tenperatura.
Berotegi efektua fenomeno naturala da eta beharrezkoa bizitzarako. Atmosferako gasek astiro-astiro itzultzen dute eguzki izpien energia eta horrela, tenperatura ez da jaisten.
Azken mende honetan anhidrido karbonikoa eta berotegi efektua eragiten duten beste gas batzuk ugaltzen joan dira gizakion jarduera dela eta. Arazoa XX. mende hasieran hasi zen landaketarako lur gehiago izateko landaredi-sail handiak erre zirenean. Azken hamarraldietan arazoa larritu egin da petrolioa, ikatza eta gas naturala bezalako errekin fosilak gehiegi erabiltzeagatik eta prozesu industrialengatik.
Berotegi efektua ezinbestekoa zen Lurreko bizitzarako, baina zientzialari askok adierazi duten bezala, orain bera da Lurraren berotze orokorraren eta klima aldaketaren eragilea.
Lurrean berotegi efektua areagotzearen ondorio logikoa klima aldaketa da. 1979tik aurrera zientzialariak esaten hasi ziren atmosferako CO2-ren kontzentrazioa bikoizteak planetako lurrazala 1,5 eta 4,5 gradu bitartean berotzea ekarriko zuela. Ikerketa berriak diote bizkorrago gertatuko litzatekeela lehorrean itsasoan baino.
Klima aldaketaren seinale garbiak ageri dira gure begien aurrean. Azken urteotan Lurreko batez besteko tenperatura igotzen ari da hainbat hamarrenekotan. Klimari eragiten dioten faktoreen konplexutasuna kontuan izanda, zaila da jakitea tenperaturaren gorakada hori faktore naturalengatik den edo gizakion jarduerak eragindako berotegi efektua areagotzearen ondorioa den.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.