Zurgintza
Zurgintza-sistemaren mekanizazioa eraikuntzari eta altzarigintzari dago lotuta. Biak ere hirigintzaren hazkundearen emaitza dira; izan ere, XIX. mendearen erdialdean, erosotasun-estandar batzuk bete behar ziren gero eta eraikin gehiago egiten ziren klase aberatsarentzat, estatus sozialarekin lotuta. Abiapuntua Donostia eta Bilbo izan ziren, eta egurra eraldatzeko industria ugari sortu ziren bi hirien hedakuntzari erantzuna eman ahal izateko, eta, batez ere, hirietako zabalguneak, goi mailako etxe dotoreak hornitzeko.
Gipuzkoan bi enpresa nabarmendu ziren: Ramón Múgicaren lantegiak (1874) Ospitale Zibila, Diputazio Probintziala, Gordailu-Alondegia eta Amarako Udal Eskolak eraiki zituen; Manuel Urcolaren enpresak (1865) Fesser jauregia, Kasinoa eta Luz Eléctrica fabrika eraiki zituen, besteak beste. Berez lehenengo arotzeria industrialak izan ziren. Bestalde, Azpeitia, 20ko hamarkadan, altzarien ekoizpen-zentro nagusia bihurtu zen. Zerrategiak, kanabera- eta zume-lantegiak, sei altzari-fabrika eta organo-fabrika bat zeuden bertan.
Fabrika horietan, gainera, enbarratze-sistema bat eta polea bidezko ardatzak zituzten hainbat makinari eta tresnari eragiteko; makina horietako batzuk, zinta-zerrak, mihiztatzeko eta moldurak egiteko makinak, kutxa elektrikoak, ziriak egiteko makinak, lehorgailuak eta egur-tratamenduetakoak ziren.
Bizkaian fabrika bat zegoen, Compañía de Maderas izenekoa. Bere ekoizpenarengatik ez ezik, une hartako azpiegiturarik ederrenetarikoa zuelako ere nabarmendu zen. Adreiluz eraikita zegoen, 1.600 m2 zituen, eta bertan bulegoa, lantegi mekanikoa, aldagelak, tximiniak eta biltegia zeuden. Fabrika La Salbeko zubiaren azpian, Ingelesen Landan zegoen kokatuta, gaur egun Guggenheim dagoen tokian. Lurrunezko zerrategi zahar bat zen. Norvegiako Compañía de Maderas sozietatearen filial bat zen; eraikuntzako arotzeria-enpresa nagusietako bat zen hura. Bilbon Europa Iparraldetik etorritako enborrak zerratzen eta lehortzen ziren, gero eraldatu ahal izateko.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.