Antzinako kartografo ospetsuak
Herodoto. Historialari grekoa (Halikarnaso, K.a.~484 - Turios, ~420). Mendebaldeko zibilizazioko lehen historialaria. Haren Historiak obra ezinbestekoa da gerra mediarren berri eta, oro har, 550 -479 bitarteko Greziaren historia, mendebaldeko Asiako eta Egiptoko garai hartako ohiturak, monumentuak eta erakundeak ezagutzeko. Geografiari zientzia maila eman zioten lehenak grekoak izan ziren. Garaiko mundu ezagunaren lehen mapa Herodotok taxutu zuen
Hiparko. Astronomo eta matematikari grekoa (K.a. II. m.). Posizio-astronomiaren fundatzailetzat jo daiteke. Ekinozioen prezesioa aurkitu, lehen izar-sailkapena egin eta trigonometriaren oinarriak ezarri zituen.
Ptolomeo, Klaudio. Astronomo, geografo eta matematikari grekoa (Ptolemaida, Tebaida, ~100 - Kanope, ~170). Almagesto obran garai guztietako datu astronomikoak bildu zituen eta Geografia lanean kartografian erabiltzen ziren proiekzio-metodoak deskribatu zituen. Haren ustez Lurra Unibertsoaren erdi-erdian dago, Eguzkia, Ilargia eta izarrak haren inguruan dabiltzala. Bere garaian gertatutako mugimendu astronomikoak astroen mugimendu zirkularren konbinaketa bidez definitzeko, sistema kosmologiko- matematikoa asmatu zuen.
Idrisi edo Edrisi, Abu Abd Alah Muhammad al-. Geografo arabiarra (Ceuta, ~1100 - Sizilia, ~1166). Mapa mundi bat osatu zuen zazpi latitude-alde edo klima ezarririk, eta halaberean kontinenteen eta itsasoen kokapena. Geografi lan handi bat ere idatzi zuen (Mundua korritu nahi duenaren dibertigarria).
Waldseemüller, Martin. Geografo eta kartografo alemaniarra (Radolfzell, ~1470 - Saint-Die, ~1518). Mundu Berriari Amerika izena berak eman zion aurrenekoz, bere Cosmographiae introductio (1507) obran.
Cosa, Juan de la. Nabigatzaile eta geografo espainola (Santoña, ~1449 - Tabasco, Darien, 1510). Kolonen lehen (1492) eta bigarren (1493-96) bidaietan parte hartu zuen. Afrika eta Amerikako mapak egin zituen garaiko aurkikuntzen berri emanez.
Vespuzio, Ameriko. Nabigatzaile italiarra (Florentzia, 1454 - Sevilla, 1512). Mundu Berrirako lehen bidaietan parte hartu zuen (1497-1503). 1499koan lurralde hura Asiako kostaldea ez baizik beste kontinente bat zela zehaztu zuen. Horregatik, M. Waldseemüller geografoak Amerika izena eman zion kontinente berriari.
Behaim, Martin. Kosmografo eta nabigatzaile alemaniarra (Nuremberg, 1459 - Lisboa, 1507). Kolonen aurretik ezagunak ziren lurraldeak azaltzen ziren lur-globoa egin zuen.
Cabot Sebastian (Venezia, ~1476 - Londres, 1557), nabigatzailea eta kartografoa. Espainiako Karlos V.aren zerbitzura, Río de la Platara iritsi zen (1527). Berak egindako mundu-mapa (1494) Parisko Liburutegi Nazionalean dago.
Mercator, Gerard (j.i. Gerhard Kremer). Matematikari eta geografo flandestarra (Rupelmonde, 1512 - Duisburg, 1594). Bere izena duen proiekzio-sistema landu zuen. Proiekzio honetan, meridianoak zuzen paralelo distantziakideen bidez, eta paraleloak meridianoekiko elkarzut diren zuzenen bidez azaltzen dira. Horren arabera egin zuen munduaren mapa.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.