Afrika. Ekonomia eta politika

Ikuspuntu ekonomiko batetik, esan daiteke Afrika beste mundu guztitik islatutako kontinentea dela, salbuespen garrantzitsuak dauden arren, Hegoafrikar errepublika edo Magrebeko herrialde gehienak moduan, Afrikako parterik handiena atzerapen eta azpigarapen egoera larrian dago (18. gaia ikusi).

Kontinente azpigaratu bat

Afrikar herrialdeak, batez ere Sahara azpiko eskualdekoek, ez dute garraio azpiegiturarik, ez produkzio bide teknikorik, ez industriarik ez eta finantza sistemarik. Hori guztia txirotasunetik eratorritako gatazkakortasuna eta askotan gudetan bukatzen diren etnia arteko gatazken ondorioz. Guzti horren ondorioz kontinenteko populazioaren parte handi bati eragiten dion etengabeko miseria egoera ematen da.

Sektoreka, lehena da nagusi, baina produkzioa biziraupen laboratzetan eta monolaborantza tropikal handietan oinarritzen da, batez ere kakao eta kafea, sistema zaharkitu eta errendimendu baxukoekin landuak.

Bigarren sektorea ia ez da existitzen, eta hirugarrena estatu batzuetan azpiegitura turistiko hasiberri bat garatzen hasi da.

Baliabide naturalak

Afrikako txirotasuna bere baliabideen oparotasun potentzialarekin kontrastatzen du. Sektoreka banatuak hauek aipa daitezke:

  • Elikadura: Afrikak lur emankorrak ditu, abeltzaintzarako egokiak diren larreak, basoak eta arrain sarda handiak. Baliabide hauetatik gehienak azpi esplotatuak edo atzerriko enpresei emanak daude.
  • Meatzaritza: kontinente osoan mineral preziatuen, diamante, metalak eta antzeko beste baliabideen meatoki asko daude. Dena dela, Hego Afrikako Errepublikan izan ezik, mineralen esplotazioa nekazaritzaren arazo antzekoak ditu.
  • Energia: Arabiar herrialdeek, hala nola Nigeria eta Afrika beltzeko beste estatuek petrolio eta gas naturaleko beraien meatokiak esplotatzen dituzte. Baliabide hidraulikoak ere oso garrantzitsuak dira, baina erabilpen maila txikiagoa dute.
  • Beste baliabide batzuk: paisaiak, exotismoa, ondare kulturala eta naturala sektore turistikoarentzat baliabide garrantzitsuak dira. Maroko, Egipto edo Kenya bezalako herrialde batzuk mota honetako industria garrantzitsua garatu dute baina orokorrean kontinentea esplotatu barik jarraitzen du.

Etnia arteko gatazkak Afrikan

Afrikako guda zibilak ohikoak dira informazio bide guztietan. Gatazka hauen sustraia parte handi batean afrikar kontinentearen muga banaketetan datza, zeina XIX. mendeko banaketa kolonialetik heredatua den.

Europar potentziak, influentzia guneak banatzean, ez zituzten giza irizpide edo arrazakoak kontutan izan: lur eta baliabide kantitate handiena segurtatzen saiatzera mugatu ziren. Honen emaitza estatu artifizialen eraketa izan da, zeintzuetan tradizionalki elkarren etsaiak izan diren etniak elkarrekin bizi behar duten, edo zeintzuetan tribu zehatz bat bi edo herrialde gehiagoren artean banatua geratzen den eta bere aitzinako lurralde guztiak berriro batzeagatik borrokatzen duen.

Antzinako metropolien dependentzia

XIX. mendearen erdialdera europar potentziek (batez ere Frantzia eta Erresuma Batua) afrikar lurraldea banatu zuten. Mende bat beranduago, Afrika guztiak bere independentzia aldarrikatu eta lortuz joan zen.

Dena dela, burujabetza kasu askotan izenean geratu da bakarrik. Hainbat europar herrialdek bere domeinuen kontrol ekonomiko modu berri bat mantentzen dute, eta kasu batzuetan barruko gatazka egoera larrietan militarki esku hartzen dute ere.

Txirotasuna eta egonkortasun ezak, afrikar Estatu askotako agintariak kanpoko laguntza bilatzera eramaten dituzte Europako eta Estatu Batuetako enpresei, nekazal, arrantza edo mehatzen esplotaziorako baimen garrantzitsuak ematearen truke. Potentzia hauek aldi berean, beraien interesei on egiten dieten txotxongilo-gobernuen ezarpena errazten dute

Emaitza kanpoarekiko dependentzia geroz eta handiagoa da, sarritan zorra eta txirotasuna eta gatazkak bukaezin egitera jotzen duen gelditze ekonomiko batek larritua.

Europar kolonialismoaren ondarea

Europar okupazioa da, neurri handi batean, gaur egun Afrikak dituen arazoen arduradun. Europar herrialdeen jokabidea Afrikan benetako harrapakeri moduan defini daiteke, eta ez zuen bere atzetik inolako azpiegitura, ekipo ondasunik edo ezagutzarik utzi kolonizazio ondoko garapenera lagundu zezakeenik.

Izan ere Afrikako herrialde askok sufritzen dituzte oraindik independentzia guden ondorio suntsitzaileak, Portugal edo Frantziak bezalako herrialde batzuek ez baitzuten ondo hartu bere inperio zaharren galera.

Europak Afrikan utzitako ondarea ezin da negatiboagoa izan:

  • Akulturazioa.
  • Analfabetismoa.
  • Gatazkakortasun soziala
  • Arraza arazoak.
  • Baliabide naturalen arpilatzea.
  • Garapena oztopatzen duen neokolonialismo ekonomikoa.

Afrikako independentzia

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana