Informazio gehiago
Gerraosteko literatura
Kronologia
Berrogeigarren hamarkada
Bigarren Mundu Gerra aliatuen garaipenarekin amaitu zen, Alemaniaren eta Italiaren kalterako. Horrek Espainia erabat isolatuta utzi zuen eta idazleak mugaz bestalde egiten zen literaturatik baztertuta geratu ziren.
Gerraondoko lehenengo urteetan oso literatura gutxi idatzi zen eta estetizismoaren, (inguruko errealitatea ezagutzen ez duena), eta gerrak sortu zituen larritasuna eta deserrotzearen adierazpenaren artean ibili zen.
1940ko urriaren 23an, Adolf Hitlerrek eta Francisco Francok Hendaian egin zuten bileran, Espainiak ez zuela Bigarren Mundu Gerran parte hartuko erabaki zuten.
Berrogeita hamargarren hamarkada
Pixkanaka, Espainia bere mugak kanpoaldera irekitzen hasi zen (1955ean NBEan sartu zen). Frankismoa nazioartean onartu izanak hobekuntzak ekarri zituen ekonomiarako eta kanpoaldeko herrialdeekin loturak sortzeko.
Literaturan kritika soziala egiten zuten gaiak garrantzia hartzen hasi ziren. Horren ondorioz, errealismoaren bertsio berri bat sortu zen, zapalkuntza eta bidegabekeria salatzeko joera zuena.
Hirurogeigarren hamarkada
Frankismoa indarberritu egin zen garapen ekonomikoari esker, baina horrekin batera, erregimenaren aurkako mugimendua sistematikoagoa bihurtu zen.
Literatur munduan esperimentalismoa gailendu zen berriro, errealismo soziala amaitu egin baitzen.
1970etik 1975era
Frankismoaren azken urteetan Espainiako mugek kanpoaldera irekitzen jarraitu zuten eta herrialderik industrializatuenetariko bat bihurtu zen, atzerritarren inbertsioei eta turismoari esker.
Eklektizismoa azkenean klasikoetarako itzulerarekin gauzatu zen. Eklektizismo mugimendu hori zentsura irekitzeak, atzerritar materialak ekartzeko, eragin zuen.Erbesteko literatura
Erbestean zeuden idazleek euren bizilekutzat aukeratu zituzten herrialdeetan idazten jarraitu zuten, Espainia gai bezala hartuz, herrimina zela eta.
Poesia
Juan Ramon Jimenezek (33.gaia ikusi) eta 27. belaunaldiko olerkari gehienek (35. gaia ikusi) (37. gaiak ikusi) beren bide poetikoak jarraitu zituzten (norberak berea), herrialde ugaritan bananduta zeuden arren.
Eleberrigileak
Erbestean zeuden eleberrigileen lanak ez ziren oso ezagunak bihurtu, zentsurak hala eraginda. Horrenbestez, Espainian beste batzuk idazten ari ziren narratibarekiko modu autonomo eta paralelo batean garatu zen literatur korronte bat izan zen.
Ramon J. Sender (1902-1082)
Erbestean idatzi zen eleberrigintzaren autorerik bikainena izan zen. Konpromiso ideologikoa eta teknika errealista oso pertsonala nabarmendu behar dira bere lanean. Liburu ugari eta era askotarikoak idatzi zituen.
Hogeita hamargarren hamarkadan hasi zen eleberriak idazten eta garai hartakoak dira honako lan hauek: Imán (1930), Siete domingos rojos (1932) eta Mr. Witt en el cantón, azken lan horrekin Literaturako Sari Nazionala irabazi zuelarik 1935ean.Hamarnaka eleberri idatzi zituen erbestean ondorengo hiru gai nagusi hauek hizpide zituelarik: oroitzapen autobiografikoa (Crónica del alba, 1942), Gerra Zibila (Réquiem por un campesino español, 1953an idatzi zuena; bere maisu lana da) eta espainiar Amerika (Epitalamio del Prieto Trinidad, 1942).
Ramon J. Sender
Francisco Ayala (1906)
Gerra aurretik hogeigarren hamarkadako mugimendu abangoardistetan hartu zuen parte, gizatasunik ez zuen eta esperimentala zen narratiba idatzi zuen.
Erbestean kontakizun laburren bi bilduma argitaratu zituen: Los usurpadores (1948) eta La cabeza del cordero (1949), Espainiako historiako hainbat gertaerei buruzkoak.
Fikziozko diktadura hispanoamerikar bat kritikoki aztertzen zuten bi eleberri ere aipatu beharrekoak dira: Muertes de perro (1958) eta El fondo del vaso (1962).Estiloagatik eta hizkuntzagatik zuen ardura berezia, agerian utzi zuen bere lan guztietan.
Francisco Ayalak Cervantes saria irabazi zuen.
Rosa Chacel (1898-1995)
Gizatasunik ez zuten eta abangoardistak ziren joerak landu zituen bere lehen lanetan.
Erbestean zenbait eleberri errealista argitaratu zituen. Estilo oso zaindua eta erritmo geldoa zuen. Ez zuen gai sozialak landu, ezta Gerra Zibila ere, emakumezko pertsonaien azterketa psikologiko zehatza egiten saiatu baitzen buru-belarri.
Honako lan hauek azpimarratu behar dira: Teresa (1941), Esproncedaren maitalearen bizitzan oinarritua; eta Memorias de Leticia Valle (1946), nerabe baten maitasun gogoaren sortzea kontatzen duena.Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.