Kopulatiboak eta predikatzaileak

• Kopulatiboak: esaldi kopulatiboak izen-predikatua daukatenak dira. Esaldi hauek, ser, estar eta parecer eta atributu-osagarriarekin egituratzen dira.

  Esaldi kopulatiboek, atributuaz gainera, osagarri zirkunstantziala eraman dezakete, baina ez beste inolako aditz-osagarririk:

  
• Predikatzaileak: esaldi predikatzaileak aditz-predikatua daukatenak dira, hau da, aditz ez kopulatiboekin egituratzen dena.

  Esaldi kopulatiboek edonolako aditz-osagarria eraman dezakete, atributua ezik:

  

  Ser eta estar aditz prediktzaile gisa

  Zenbaitetan, ser eta estar ez dira aditz kopulatibo bezala aritzen; horregatik, eratzen dituzten esaldiak predikatiboak dira. Hau noiz gertatzen da:
• Ser eta estar aditz-itzulinguruetan aditz laguntzaile gisa funtzionatzen dutenean: America fue descubierta por Colón.
• Ser aditzek "existitu" edo "gertatu" adierazten duenean eta estar aditzek lokalizazioa edo egonkortasuna adierazten duenean: La fiesta será en mi casa (en mi casa = OZ).

Kopulatibo motak

Subjektua eta atributuaren artean ezartzen den harremana, era ezberdinetakoa izan daiteke eta horregatik, hainbat atributu-egitura motaz hitz egin daiteke:

• Sailkatzaileak edo atributibo hutsak, zeinetan subjektuari atributuaren bitartez ezaugarri bat (nolakotasuna ala egoera) atxikitzen baitzaio: Jorge es maestro - La tarde está oscura.
• Identifikadoreak ala ekuatiboak, non esaldian agertzen diren IS subjektua eta IS atributuaren artean identifikatzea ezartzen baita: El señor de la barba es el jefe.

  Erreferenteen arteko ekuazioaren froga, IS-ek bere posizioa alda dezaketela da: El jefe es el señor de la barba.

• Kokatzaileak espazioan eta denboran, non subjektua toki ala momentu zehatzean kokatzen baita: Ines está aquí -La fiesta será el sábado.

Esaldi kopulatiboetako kasu bereziak

Esaldi kopulatiboen azterketan, hainbat kasu berezi izan behar dira kontuan:

• Esaldi kopulatibo identifikadoretan, izen berezi eta deiktikoek ezin dute atributu gisa funtzionatu, lo-gatik bere ordezkatze ezintasunak adierazten duen bezala:

  El señor del bigote es Emilio Þ *El señor del bigote lo es.

• Esaldi kopulatibo ugaritan ez dago subjektu eta atributuaren arteko numero komunztadurarik. Orokorrean, aditzak pluralean doan elementuarekin duen komunztadura nagusitzen da:

  El problema son los hijos - Eso son bobadas.

• Badira esaldi kopulatibo inpertsonalak, non atributua ez baita zuzenean inolako subjekturekin erlazionatzen. Hauen artean, meteorologia fenomenoei buruz ari direnak nabarmentzen dira:

  Es de día - Parece de noche - Son las tres.

Esaldi iragankorrak eta iragangaitzak

Esaldi predikatzaileak bi taldetan bereizten dira: iragankorrak, objektu zuzena daramatenean, eta iragangaitzak, ez daramatenean.

• Esaldi iragankorrak, comprar, comer, escribir, pintar, decir, mirar, etab. bezalako aditzekin egituratzen dira. Aditz hauek egitura iragankorra eta iragangaitza onartzen dute, baina lehenengoa ohizkoagoa da.
• Esaldi iragangaitzak objektu zuzenik onartzen ez duten aditzekin egituratzen dira; hala ere, aditz hauetako zenbaitek, maiz iragangaitzak, hala nola vivir, dormir edo llorar, zenbaitetan objektu zuzena eraman eta esaldi iragankorrak era ditzakete:
  

Esaldi pasiboa

Esaldi pasiboak dira, bere subjektuak aditzaren ekintza bete beharrean, hartu edo jasaten duenean; horregatik, subjektu pazientea esaten zaio. Esaldi hauetan, aditzaren ekintza agenteak betetzen du, zein por preposizioaz baitoa:

Esaldi pasiboak esaldi iragankorrak boz aktiboan eraldatzeagatik gertatzen dira: Los marineros recogieron al náufrago Þ Marinelek naufragoa jaso zuten Þ El náufrago fue recogido por los marineros.

Aditzaren forma aldatzeaz gain, esaldiaren egitura osoa ere aldatzen dela ikus daiteke: esaldi aktiboko objektu zuzena (16. gaia ikusi) (al náufrago), esaldi pasiboaren subjektu bilakatzen da, subjektua (los marineros) osagarri agentea izatera pasatzen den bitartean.