Kazetaritza-testuak

Kazetaritza-berbaldiak masa-komunikabideen bidez zabaltzen diren eta helburutzat informatzea duten mezuak dira (orokorrean prentsa idatziaren bidez zabaldu izan dira). Kazetaritza-mezuek gaurkotasuna, interesa eta objektibotasuna helburu dituzten era askotako informazioak transmititzeko balio dute. Informazio horien edukia berria deitzen da.

Kazetaritza-generoak

Testu bakoitzeko eduki berriemaile eta interpretaziozko edukien ehunekoa aldatu egiten da eta genero berriemaileen eta iritzi-generoen arteko sailkapena egiteko irizpidea osatzen du.

Edukiak
Berriemailea
Iritzizkoa
Gaurkotasun-gertaerei buruzko informazio objektiboa. Gaurkotasun-gertaerei buruzko interpretazio eta iritziak.
Testu-eskemak Batez ere narrazioa eta deskribapena (30. gaia ikusi). Batez ere azalpena eta arrazoitzea (31. gaia ikusi).
Antolaketa Egitura antiklimatiko, edota piramide alderantzikatuko egiturarenganako lehentasuna. Testua antolatzeko askatasuna.
  • Genero berriemaileak:

    Genero berriemaileak, berez, berria eta erreportaje objektiboak dira. Ezberdintzen dituena, gertaerak azaltzeko erabiltzen den luzapena eta sakontasuna dira. Erreportajea garatutako berria da eta bertan, berrian sartu ezin diren osagaiak eransten ditu.

  • Iritzi-generoak:

    Interpretaziozko generoetan, edota iritzi-generoetan, gaurkotasun-gertaerak erredaktorearen ikuspuntutik aztertzen dira. Bere helburua irakurleak gaurkotasunetik egiten duen interpretazioa bideratzea da.

    • Editoriala, gaurkotasun-gertaera nagusiei buruzko egunkariak duen iritzia azaltzen duen zinadurarik gabeko testua da.

      Editorialetan azaltzen diren interpretazioak, balio-sistema batean oinarritzen dira, nahiz eta askotan balio-sistema agerian ez egon. Balio-sistema hori berori izango da, hain zuzen ere, egunkariaren editorialaren irizpidea osatuko duena.

    • Atzean dagoen artikulua egileak sinatutako testua da, zeinetan autoreak gertaerei buruz bere iritzia, interpretazioa eta balorazioa azaltzen baitira. Beti ere bere ikuspuntutik.
    • Kritika -literarioa, arte, zinema edo telebistakoa- eta zientzi dibulgazioko artikuluek gai jakin batzuei, eta ez informazio orokorrari, erreferentzia egiten dieten testuak dira.
  • Genero nahasia:

    Zenbait testu-motek osagai berriemaileak eta interpretaziozko osagaiak batera hartzen dituzte:

    • Kronikaren helburua (ikuskizunekoa, kirolekoa) gertakizun batzuk kontaketa eta literatur eran modu zabalean azaltzea da. Horien xehetasunak eta deskribapenak dituela, erredaktoreak komentatzen eta baloratzen dituen neurri berean.
    • Interpretaziozko erreportajeak "ikerketako kazetaritzari" dagokio. Gertaeren gertutasunak ez du garrantzirik, irakurleentzat ezagunak balira bezala kontsideratzen baitira.

Kazetaritza-egiturak

Zenbait faktoreen arabera, horien artean dagokion generoa nabarmentzen delarik, kazetaritza-testua egitura ezberdinen arabera antolatzen da.

  • Egitura antiklimatikoa:

    Piramide alderantzikatukoa ere deitu izan da. Kazetaritza-berbaldiaren antolaketarik bereizgarriena da, batez ere informazioko generoena.

    Moduluak garrantziaren arabera ordenatzean datza. Horrela, testuaren garapena klimaxetik (garrantzirik gehien duen modulua), klimax aurkakora zabalduko da.
  • Kontakizunaren egitura:

    Testuaren osagaiak kronologi ordenan antolatzen dira.

    Kontakizun laburrak edozein kazetaritza-testu osatuz ager daitezkeen arren, genero narratiboa, testu oso baten egitura bezala, normalean kronikan baino ez da aurkitzen.
  • Elkarrizketako egitura:

    Elkarrizketari dagokio, zeinetan testua txandaka agertzen baita.

  • Egitura askeak:

    Berez interpretaziokoak diren generoak antolaketa askea izateagatik bereizten dira. Dena dela, testu horien egiturak hiru zatitan eginiko banaketara egokitu behar du: sarrera, garapena eta amaiera.

Kazetaritza-estiloa

Prentsa erredaktoreak estilo jakin bat hartuko du zuzendutako irakurleriaren, bideratzen duen helburuaren, bere mezua zabaltzeko erabiltzen duen komunikabidearen eta landuko duen gaiaren arabera.

Informazio eta interpretazioko moduen ezaugarri komunak bezala aipa ditzakegu objektibotasuna, argitasuna eta zuzentasuna.

  • Objektibotasuna:

    Prentsako estiloan objektibotasunaren eragina argi eta garbi ikusten da hurrengo ezaugarri hauetan: erreferentzia pertsonalik, osagai adierazgarririk eta esanahi konnotatiborik eza, baita ere datuen ekarpen ugaria.

  • Argitasuna:

    Testu bat irakurle talde zabal batentzat argia izateko, hizkuntzaren aldaera partikularren erabilera ekiditen da eta estilo neutrala hartzen da. Hiztun talde jakin batekin identifikatzen ez den estilo neutrala.

  • Zuzentasuna:

    Hizkuntzako erabilerak, ohiturak, jabetzean eta aldatzean prentsak daukan eragina dela eta, egunkarietako hizkuntza erabilera eredu bihurtu da. Hori dela eta, estilo liburuek hizkuntza zuzentasunera egokitzeko berebiziko ahaleginak egiten dituzte.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana