Proposizioen arteko erlazioa. Perpaus elkartua

Informazio gehiago

Proposizioen arteko erlazioa. Perpaus elkartua

Testua osatzen duten proposizioen artean erlazio semantikoa eta sintaktikoa sortzen da, lotura-hitzen bidez, oro har. Alboratutako eta koordinatutako perpausak berdintasunezko baldintzen bidez loturik daude, ezeren menpe baitaude, hots, proposizio bat ez da beste baten subjektua ezta predikatua ere.

Lotura-hitzak

Lotura-hitzen betebeharra perpausaren hitzen eta zatien artean erlazioak ezartzea da. Preposizioak, konjuntzioak (11. gaia ikusi) eta erlatiboak (23. gaia ikusi) dira lotura-hitzak.

Preposizioak lotura-hitz menderatzaileak dira, hitz edo proposizio bat (21. gaia ikusi) beste bati lotzen baitiote osagarri bezala.
Un libro de cuentos.
Voy a que me vea el médico.
Konjuntzioek hitzak, sintagmak (14. gaia ikusi) edo proposizioak lotzen dituzte bi eratan:

Koordinazioaren bidez, gehitzeko (emendiozko perpausak), kentzeko (hautakariak) eta oposiziozko (aurkaritzakoak) erlazioak adieraziz.
Mendekotasunaren bidez, erkaketa, ondorioa, helburua, kontzesioa, zergatia, baldintza eta abar adierazteko.


	Konjuntzio koordinatzaileak (juntagailuak)
Emendiozkoak	y, e, ni
Hautakariak	o, u
Aurkaritzakoak	mas, pero, sino, sino que, sin embargo, no obstante


	Konjuntzio subkoordinatzaileak (menderagailuak)
Konpletiboak	que, si
Konparaziozkoak	tanto... como, más... que, menos... que, igual... que, mejor... que
Ondoriozkoak	tanto... que, luego, conque, así que
Helburuzkoak	que, para que, a que, a fin de que, con objeto de que
Kausazkoak	que, porque, pues, puesto que, como, ya que, en vista de que
Kontzesiboak	aunque, si bien, aun cuando, a pesar de que, por más que, por mucho que
Baldintzazkoak	si, como, siempre que, con tal de que, a condición de que
Denborazkoak	cuando, mientras, apenas, tan pronto como, antes de que, siempre que, a medida que, conforme
Lekuzkoak	donde
Moduzkoak	(tal) como, según, como si

Alboratutako proposizioak

Proposizioak bata bestearen ondoan eta lotura-hitzik gabe badaude, alboratutakoak ("bata bestearen alboan jarrita") dira. Hainbat balio semantiko dauzkate: lotura hutsa, denborazko erlazioa, kontrasteko erlazioa eta abar.

Alboratutako proposizioen artean lotura-hitzik ez dagoen arren, mintzaira mintzatuan pausak egiten dira, eta puntua ez diren puntuazio-zeinuak daude hizkuntza idatzian: ¡Corre, huye, vuela! - La victoria es dulce; la derrota es amarga.

Koordinazio indizeak

Perpaus bat koordinatua da sintaktikoki baliokideak diren proposizio bi edo gehiago juntagailu baten bidez elkartzen direnean.

Koordinatutako proposizioen artean sortzen diren erlazio semantikoak bereizteko, adierazgailu formal batzuk erabiltzen dira:

Juntagailuak garrantzitsuenak dira. Bere betebehar bakarra da proposizioen arteko erlazioa adieraztea, haien partea izan gabe.
Lokuzio batzuek (askotan, adberbioaren jatorrizkoak), sin embargo eta no obstante bezalakoak, koordinaziozko erlazioa ere adierazten dute. Perpaus osagarriek (17. gaia ikusi) bezala funtzionatzen dute, eta etenaldi artean agertzen dira beti.

Perpaus koordinatu motak

Emendiozkoak, hautakariak eta aurkaritzakoetan sailkatzen dira.

Emendiozko koordinatuak: emendiozko koordinazioaren erlazioa esanahien gehitzearen baliokidea da: perpaus baten esanahia bestearen edo besteen esanahiari gehitzen zaio: Trabajo por la mañana, y por la tarde hago deporte.
Koordinatu hautakariak: koordinazio hautakariak perpausen edo eratzaile batzuen esanahiak alternatibotzat aurkezten ditu: Ven conmigo o vete tú solo.
Koordinatu aurkaritzakoak: koordinazioa aurkaritzakoak bi proposizioren artean kontraposizio osoa edo partziala adierazten du: Venía bien preparado, pero no ha tenido suerte.

Bidali

Zuzendu

Eskubideak

Orria posta elektronikoz bidali

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

Facebook

Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
Eskup

Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

Twitter

Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
Tuenti

Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

Google Buzz

Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
Meneame

Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

Derechos de reproducción de la obra

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

Sintaxia