Perpaus bakuna eta perpaus elkartua

Perpaus guztiek predikatuaren nukleoak bezala funtzionatzen duen modu pertsonaleko aditza izan behar dute (12. gaia ikusi). Hala ere, badaude aditz bat baino gehiagoko perpausak. Horri esker, perpaus bakunak eta elkartuak bereizi ahal dira.

Perpaus bakunak eta elkartuak

Perpaus bakunak aditz bakarra dute, eta, horrenbestez, predikatu bakarra: María tiene muchos amigos.

  • Perpaus batzuen predikatuen nukleoa infinitibo-, gerundio- edo partizipio-perifrasia da; horiek ere bakunak dira, eta aditz-nukleo konplexua daukate (12. gaia ikusi).
  • Perpaus elkartuek forma pertsonaleko aditz bat baino gehiago (eta, horrenbestez, predikatu bat baino gehiago) dituzte.

    Cuando llegue Juan, llámame por teléfono.

Proposizioak

 

Perpaus elkartuan beste talde berdin batzuekin konbinatzen den perpaus-egitura (subjektua eta predikatua) duten hitz-taldeak dira proposizioak.

Perpaus elkartu batean agertzen den adizki bakoitzak subjektua eta osagarriak ditu, baina ez da berezko perpausa, antolaketa, intonazio eta esanahi askeak ez baititu (beste perpaus bati loturik dago eta horren zentzua eta intonazioa dauzka).

 

Konposizioaren prozedurak

Hizkuntza baten gramatikan perpaus elkartuak sortzeko bi prozedura daude:

  • Lehenengo prozedura bi perpaus edo gehiago elkartzean datza, goiko mailako perpaus unitatea (perpaus elkartua edo perpaus-taldea) osatzeko. Prozedura horretan, proposizio biek koordinazio edo berdintasun eta askatasun baldintza berberak dituzte (bata bestearen subjektuaren edo predikatuaren zati ez baita).

    Prozedura horretan, proposizio biek koordinazio edo berdintasun eta askatasun baldintza berberak dituzte (bata bestearen subjektuaren edo predikatuaren zati ez baita).

  • Bigarren prozeduran, proposizio bat beste perpaus baten sintagma osagarritzat hartzen da, perpaus konplexua deituko dena.

    Prozedura horretan, proposizioen arteko harremana menpekotasunekoa da.

Koordinazioko harremana

Haien arteko erlazionatutako proposizio aske bik osatutako taldea perpaus-taldea da.

Haien arteko harreman sintaktikoa koordinaziozkoa da (22. gaia ikusi).

Ayer salí con Juan, pero hoy saldré solo perpaus konplexuaren eratzaileak bi perpaus osoak eta independenteak dira; haien arteko harremana kontrastekoa da, pero juntagailuak adierazita.

 

Mendekotasun-harremana

Proposizio batek beste proposizio baten sintagmak bezala funtzionatzetik sortutako egiturak perpaus konplexuak dira.

Perpaus elkartu baten proposizio eratzaileak mendekoak deitzen dira (23.etik 27.erainoko gaiak ikusi).

 

Mendeko motak

Funtzioa Forma
  Mendeko proposizioa PrepS.: Lo hago con calma.AdbS.: Lo hago así.
Subjektua Mendeko sustantiboa:Me molesta que desconfíes de mí. IS (edo izenordaina): Me molesta tu desconfianza.
Izen osagarria Mendeko sustantiboa:Todo lo hacía con la seguridad de que iba a triunfar. PrepS.: Todo lo hacía con la seguridad del triunfador.
Adjektiboaren osagarria Mendeko adjektiboa: Me llevo la camisa que tiene rayas. SPrep.: No estaba muy seguro de sus propias fuerzas.
Aditzaren osagarri argumentala Mendeko sustantiboa: Estaba convencido de que aprobaría. IS, PrepS (edo izenordaina):Deseo su mejoría.
Aditzaren osagarri zirkunstantziala Mendeko adberbiala:Lo hago como me han enseñado. PrepS.: Lo hago con calma.AdbS.: Lo hago así.
Perpausaren osagarria Mendeko adberbiala:Lo hago como me han enseñado. PrepS.: A pesar de su esfuerzo, no lo consigue.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana