Narrazioa eta deskribapena

Narrazioa pertsonaia batzuei gertatzen zaizkien benetako edo ametsezko gertaeren kontaketa da. Honela bada, gertatu zaigun edo amets egin dugun zerbait kontatzen badugu, edota ipuin bat kontatzean, narrazio bat egiten ari gara. Narrazioan, askotan, deskripzioak egiten dira, hauek akzioa etetera eta hurrengo jazoeren "eszenatokia" prestatzera behartzen gaituzte. Hiru deskribapen mota nagusi daude: lekuena, objektuena eta pertsonena.

Markoa eta bilbea

Narrazioak bi zati ditu: markoa eta bilbea.

  • Markoa gertaera non eta noiz gertatzen den eta pertsonaia batzuk aurkezten diren zatia da. Kontaketaren hasieran agertzen da.
  • Bilbea edo istorioa pertsonaiei jazotzen zaizkien gertaeren multzoa da. Oro har, narrazioek egitura antzekoa izaten dute, hau da, "hezurdura" bat non kontaketan gertatzen den guztia antolatzen den.

Pertsonaiak

Narrazio bateko pertsonaiek izaera jakin bat dute, batzuetan berdin jarraitzen duena kontaketa osoan, ipuinetan bezala; eta beste batzuetan, garatu egiten dena bilbeak aurrera egin ahala.

Protagonista gertaeraren zati nagusiena aurrera eramaten duen pertsonaia da. Kontaketa askotan aurkako bat ere izaten da, pertsonaia negatiboa, pertsonaia nagusiarekin konparatuz zeharo ezberdina dena eta honen aurka egoten dena.

Narratzailea

  • Oro har, narratzaileak pertsonaiei gertatzen zaiena kontatzen du. Horrelakoetan hirugarren pertsona erabiltzen du.

    Beste batzuetan, ordea, narratzailea gertaeretan parte hartzen duen pertsonaia bat da. Horrelakoetan, lehen pertsona erabiltzen du.

  • Narratzaileak bere bizipenak kontatzen baditu autobiografia bat da, edota narrazio autobiografikoa. Egileak bere bizitza kontatzen badu, benetako autobiografia da, eta egileak narratzailea protagonista bezala aurkezten badu, fikziozkoa da.

Objektuen deskribapena

Narrazioetan gauzen deskribapenek xehetasun garrantzitsuetan ohartaraztera eramaten dute irakurlea eta kontaketari sinesgarritasuna ematen diote.

Objektu bat deskribatzeko bere ezaugarri nagusienak aipatzen dira: forma, neurria, sortzen duen zirrara... Eta objektuak zatiak baditu, banan-banan aipatzen eta ordenan zehazten dira.

Objektuen deskripzioetan hitz jakinak erabiltzen dira; adibidez, horma-erloju baten deskribapenean, caja, esfera, manilla, pesas... bezalako hitzak erabiltzen dira. Beharrezkoa bada objektuaren zati bakoitzaren kokapena adieraztea, ondorengo lokuzio hauek erabiltzen dira: encima, sobre, a los lados...

Erretratua

Pertsona bati zehatz-mehatz egindako deskripzioari deitzen zaio erretratua. Bi eratakoa izan daiteke:

  • Erretratu fisikoa

    Batzuetan, erretratuak pertsonaren aurpegieran edo kanpoko itxuran jartzen du arreta: aurpegian, gorpuzkeran, janzkeran...; horrelakoetan erretratu fisikoa dela esaten dugu.

    Erretratuen bitartez, idazleak irakurleei transmititzen die pertsonaiak nolakoak diren, eta ekintza burutuz imajinatzen laguntzen die.

    Erretratu bat egiteko pertsonaiaren ezaugarri nagusienak aukeratzen dira; adibidez, frente amplia, ojos redondos e inquietos, andar desgarbado... Ondoren ezaugarri aipagarrienak zerrendatzen dira, oro har hurrenkera jarraituz, itxura orokorretik hasita ezaugarri zehatzetaraino.

  • Izaera-erretratua

    Pertsona bat deskribatzea bere sentimenduak adieraziz, bere ohiturak eta bere izaera osoa kontuan hartuz, izaera-erretratua egitea da.

    Ipuinetan eta eleberrietan agertzen diren izaera-erretratuek pertsonaia bakoitza irudikatzen eta bere barruan sartzen laguntzen diote irakurleari.

    Izaera-erretratua egiteko pertsonaien ezaugarri psikiko nagusienak aukeratzen dira. Batzuetan, kanpotik deskribatzen da pertsonaia, jarraian bere izaera deskribatzeko; baina beste batzuetan, nahasi egiten dira kanpoko itxurako deskripzioak eta izaerakoak.

Orria posta elektronikoz bidali

< * Bete beharreko alorrak

Eskerrik Asko.
artikuluan arrakastaz bidalita da.

cerrar ventana
Lagun iezaguzu hobetzen! Zure iritzia garrantzitsua da, eta horregatik eskertuko genizuke zure iritziak eta iradokizunak info@hiru.eus helbidera bidaltzea.

* Bete beharreko alorrak
cerrar ventana

 

¿Qué son los iconos de "Compartir"?

 

Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.

¿Para qué sirve cada uno?

  • facebook

    Facebook

    Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.

     
  • eskup

    Eskup

    Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.

     
  • delicious

    Twitter

    Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.

     
  • tuenti

    Tuenti

    Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.

     
  • technorati

    Google Buzz

    Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.

     
  • meneame

    Meneame

    Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

     
 

 

cerrar ventana

Derechos de reproducción de la obra

 

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.

Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.

Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.

Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.

  Pribatutasuna

Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.

Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

cerrar ventana