Fluidoak

Isurtzeko gaitasuna duen substantzia orok fluido izena du. Kategoria horren barruan likidoak eta gasak aurkitzen dira. Bi horien arteko desberdintasuna dentsitateko balioaren araberakoa da, likidoen dentsitate-balioa handiagoa delarik. Dentsitatea jakiteko gorputz baten masa eta okupatzen duen bolumenaren arteko zatiketa egin behar da:

Dentsitatea balio eskalarra da eta bere unitateak kg/m³ dira, Sistema Internazionalean.

Fluidoen propietateak

Gasek eta likidoek hainbat propietate komunak dituzte. Hala ere, bi fluido-mota horien artean zenbait desberdintasun aurki daitezke:

• Gorputz batean, gasek dena delako ontziaren bolumen guztia okupatzeko joera dute, likidoek, berriz, ontziaren itxura hartzen dute, baina ez dute bolumen guztia okupatzen.
• Gasak konprimagarriak dira, beraz, bere bolumen eta dentsitatea presioaren arabera alda daitezke; likidoen bolumena eta dentsitatea berriz, ez dira aldatzen, tenperatura jakin bati dagokionez (konprimaezinak dira).
• Gasen molekulek ez dute elkarreragin fisikorik, likidoek ez bezala. Elkarreragin horren efektu nagusiena biskositatea da.

Presio hidrostatikoa

Fluido bat orekan dagoenean, bere puntu guztiek tenperatura-balio berdina eta bestelako propietate berdinak izango ditu. Holako egoera batean, fluidoaren pisuak azalera baten gainean egiten duen presioaren balioa honela adieraziko da:

p presio hidrostatikoa izango da; r, fluidoaren dentsitatea; g, grabitatearen azelerazioa, eta h, fluidoaren azaleraren altuera. Hau da, presio hidrostatikoa ez dago likidoaren menpe, beraz, beti kontsideratzen den altueraren araberakoa izango da.

Horrenbestez, fluidoaren edozein A eta B punturen arteko diferentzia kalkulatzeko, horrelako adierazpena erabili behar da:

Pascal-en printzipioa. Prentsa hidraulikoa

Fluido bat orekan dagoenean, bertako edozein puntuan egiten den presioa norabide guztietara transmititzen da, intentsitate berdinarekin. Lege horrek Pascal-en Pintzipioa du izena eta aplikazio praktiko ugari ditu. Prentsa Hidraulikoaren oinarri teorikoa da.

F₁ indarra lehenengo enboloan aplikatzerakoan, fluidoan presio bat sortzen da. Presio hori bigarren enbolora transmititzen da, eta bertan F₂ indarra sortzen da. Presioa indarra eta azalera arteko zatidura da, beraz:

S₂ > S₁ denez, bigarren enboloan lortutako indarra, lehenengoan lortutakoa baino handiagoa da. Horrenbestez, prentsa hidrauliko batekin, pisu handiak hartzea posible izango da, oso indar gutxi edo moderatua eginez.

Gorputz murgilduen bultzada

Fluido batek ontziaren hormetan eta ontzi beran murgildutako gorputzen mugan egiten duen presioak goranzko indarra eragiten du aipatutako gorputzetan. Indar horrek bultzada izena du.

Horrenbestez, gorputz murgildu batean aurkako norabidea duten bi indarrek eragiten dute: beheranzko pisua eta goranzko bultzada.

Arkimedes-en Printzipioa

Guztiz murgildutako gorputz orok, bere bolumenaren adinako fluido-bolumena aterarazten du. Orekari dagokionez, fluido batean murgildutako gorputz batek goranzko indar bertikala izaten du. Indar hori urtarazitako likidoaren bolumena bezalakoa da. Hori guztia Arkimedes-en Printzipioa da:

Ikusten denez, r_f fluidoaren dentsitatea da, V_c aterarazitako likidoaren bolumena (murgildutako gorputzaren bolumena) eta g, grabitatea.