Informazio gehiago
Energia elektrikoa eta Joule efektua
Elektrizitate energiako iturriak
Etxeko eskalan eta industrialean elektrizitate energiaren ekoizpenean, iturri eta prozedura anitzak erabiltzen dira:
- Pila eta bateriek, erreakzio kimikoen ekoizpen energetikotik abiatuz elektrizitatezko energia sortzen dute.
- Dinamoek, mugimenduko energia mekaniko elektriko bilakatzen dute.
- Industria sorgailu eta alternadoreak, indukzio elektromagnetikoaren fenomenoan oinarritzen dira korronte alternoko elektrizitatezko energia ekoizteko.
Autoaren baterian, energia kimiko elektriko bilakatzen da.
Bizikletako dinamoak lekualdatzeko energia mekanikoa aprobetxatzen du, argi elektrikozko sorta sortzeko.
Kargaturiko eroale bateko energia
Elektrizitate gailu ugaritan, iturri ezberdinetatik lorturiko energia gorputz eroale eta dielektrikotan biltegiratzen da aldi baterako (adibidez, kondentsadoreen bitartez).
Nulua ez den karga elektriko hutsa daukan gorputz eroale bateko elektrizitate energiaren balioa, ondorengo ekuazioan zehazten da: karga biltegiratzeko kapazitatearen produktu erdia bider bere elektrizitate potentziala ber bi.
Elektrizitate korronteko energia eta potentzia
Energia era anitzetatik elektrikora bilakatzeko mekanismoetan, bitarteko eroaleetako karga libreei energia bat komunikatzen da, zein karga bateko produktua bider jasaten duen potentzial diferentzia bezala zehaztu daiteke. Hizkuntza matematikoan:
Joule efektua
Elektrizitate energiaren aplikazio garrantzitsuenetarikoa, bero bihurtzeko bere aukeratik dator. Bilakaera hau, Joule efektua bezala ezagutua, gorputz bateko karga elektrikoek izaten dituzken txokeen emaitza bezala esplikatzen da, alegia, korrontea dabilelako, zeinek horrela bere tenperatuta igotzen baitu.
Lana eta beroaren (1 J = 0,24 cal) arteko baliokidetasunetik abiatuta, Joule efektuarentzako ondorengo espresio matematikoa lortzen da:
Joule efektua, eguneroko fenomeno ugaritan ikus daiteke. Adibidez, elektrizitate berogailu-teknikarien bitartez beroa sortzeko erabiltzen da. Baina zirkuituetan eragin txarrak ere baditu, elektrizitate motoreetako, iluminaziorako bonbilla eta kableetako beroketa eragiten baitu, sutea eta energia galerak gertatzeko arriskuarekin.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
-
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
-
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
-
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
-
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
-
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
-
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.

Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.

- Karga elektrikoa eta zirkuitoak
- La carga eléctrica. Ley de Coulomb
- Eremu elektrostatikoa
- Energia elektrostatiko potentziala. Kondentsadoreak
- Zirkuitu elektrikoak. Ohm-en legea
- Energia elektrikoa eta Joule efektua
- Erresistentzi eta kondentsadoreen elkartzea
- Indar magnetikoak. Oersted-en saioa
- Korronte elektrikoen arteko indarrak. Ampère-ren lehen legea
- Eremu magnetikoa. Biot-Savart-en legea
- Lorentz-en indarra
- Faraday-Henry-ren legea
- Korronte alternoen sorgailuak. Zirkuitu elektrikoak
- Korronte alternoko zirkuituak
- Korronte transformadoreak. Energiaren garraioa