Informazio gehiago
Postmodernitatearen eztabaida
Eztabaidaren giltzak
- Postmodernitate hitzaren jatorria Italiako arkitekto batzuen mugimenduari eta Estatu Batuetako kritika literario korronte bati lotuta dago. Filosofian, Europako pentsalari desberdinak batzen ditu postmodernitateak. Hauek, mende bukaerako mendebaldeko gizarteen aldaketa espirituala azaltzeko, kategoria eta kontzeptu berriak sortzeko beharra agertzen dute.
- Modernitatearen espiritua eta Ilustrazioaren ondarea osatzen duten eta berrikuspena egingo zaien hiru kontzeptuak hauek dira: arrazoia, aurrerapena eta historia.
- Nietzsche (31. gaia ikusi) eta Heidegger (41. gaia ikusi) autore postmodernoen erreferentzia filosofiko nagusiak dira.
Lyotard
Lyotardek, gizarte modernoak industriaren ondorengo garaian sartzen direnean jakindurian gertatzen diren aldaketak aztertu nahi ditu. Garrantzitsuena, bere ustez, jakinduria estatutuz aldatu dela da. Ondorioz, gizartearen irudi koherentea emateko arrazoia izan zuen funtzio egiaztatzailea, ezin da gehiago mantendu. Lyotardek argumentu hau bultzatzen du bi tesirekin:
- Nietzschetik dakigunez, ezinezkoa da onartzea bateratasunik egon daitekeela gizakien adostasuna eskatzen duen helburu multzo jakin batean. Unibertsaltasuna eta adostasunari, heterogeneotasun eta adostasunik eza kontrajarri behar zaizkie.
- Zientziak ezin du mantendu, lehen bezala, diskurtso bakarra eta unibertsala nahi izatea, eta ezin du, halaber, egin behar dugunaren aurrean agintzeko autoritate bezala agertu. Zientziak gizakiaren garapenean laguntzeari utzi dio. Teknozientzia kapitalista mehatxu bihurtu da, osagai askatzailea galdu baitu.
Lyotardek esaten duenez, proiektu ilustratua eta agintzen zituen askatasuna eta aurrerapenen porrotak parte hartzen du kontzepzio totalizatzaile batean edo metakontaera zaharkitu batean, gizateriaren historiaren garai baten bukaera iragartzen dutenak.
Osagai geometrikoen egitura zinetikoa, Jesús Rafael Soto.
Vattimoren pentsamendua
Vattimo eta gainontzeko postmodernoen arteko diferentzia nagusia, modernitatearekin daukan erlazioa baloratzeko modu desberdina da. Kontzepzio handiak edo kontakizun handiak kritikatzen ditu, haiek bezala, baina konklusioen azkeneraino ez da iristen. Bere jarrera konstruktiboagoa da, ez hain katastrofista.
Pentsamendu ahula
Vattimo Europako filosofiaren eskenatokian laurogeietan sartu zen, pentsamendu ahula deituak izan ziren planteamendu berri batzuekin. Pentsamendu ahula, positiboa edo negatiboa izan daiteke:- Metafisika, etika eta politikaren azken funtsa errefusatzen du.
- Kontzepzio dialektiko orokor eta bateratuekin kontrajarrita, tokiko diskurtsoen desberdintasuna eta aniztasunean oinarritutako filosofia zatikatua defenditzen du.
- Ikuspuntu politikotik, pentsamendu ahulak kapitalismo berantiar eta modernoaren barrutik gizartea aldatzeko posibilitatea ikusten du. Botere politikoa hartzeko iraultzaren zentzu tradizionalaren aurrean, askatzeko modu berriak asmatu eta irudikatzea proposatzen du.
Funtsezko kontzeptuak
Vattimoren planteamendua zuzentzen duten hiru ideia edo kontzeptuak, Nietszche eta Heideggerretik ateratakoak dira:
- Jaungoikoaren heriotza: Vattimorentzat, Jaungoikoaren heriotza -edo nihilismoa Nietszcheren eta Heideggerren terminoetan azalduta-, historia eta patuaren arteko erlazioak berrikustera bultzatzen du, modernitateak ordezkatzen duen kondaira agurtu ahal izateko.
- Metafisikaren bukaera: «izatearen» kontzeptua, jadanik ez da onartzen egitura egonkor bat bezala, eta tokian tokiko jakindurien aldaketen araberako batasun berri bihurtu behar da.
- Historiaren bukaera: historiaren filosofia posible bakarra, historiaren filosofiaren bukaera kontatzen duen historia da, zatiketaren esperientzia oso sakonki onartuko duen ikuspegia.
Lyotardentzat, jakinduriaren estatutuan gertatu den aldaketa, eraldatze sozial, politiko eta kulturalen ondorioa da.
Orria posta elektronikoz bidali
¿Qué son los iconos de "Compartir"?
Todos los iconos apuntan a servicios web externos y ajenos a HIRU.com que facilitan la gestión personal o comunitaria de la información. Estos servicios permiten al usuario, por ejemplo, clasificar , compartir, valorar, comentar o conservar los contenidos que encuentra en Internet.
¿Para qué sirve cada uno?
-
Comparte con amigos y otros usuarios fotos, vídeos, noticias y comentarios personales, controlando la privacidad de los mismos.
-
Conversa sobre los temas que te interesan y que proponen los expertos. Todo ello en 280 caracteres con fotos y vídeos. Lee, pregunta e infórmate.
-
Contacta y comparte con amigos, familiares y compañeros de trabajo mensajes cortos (tweets) de no más de 140 caracteres.
-
Conéctate, comparte y comunícate con tus amigos, compañeros de trabajo y familia.
-
Comparte tus novedades, fotos y vídeos con tus amigos e inicia conversaciones sobre los temas que te interesan.
-
Sitio web que se sirve de la inteligencia colectiva para dar a conocer noticias. Los usuarios registrados envían historias que los demás usuarios del sitio pueden votar.
Derechos de reproducción de la obra
-
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailarenak dira hiru.eus webgunearen eta bertan agertzen diren elementu guztien jabetza intelektualaren eskubideak.
Halere, baimenduta dago hezkuntzaren esparruan hiru.eus-eko edukiak erabiltzea, betiere webguneari aipamena egiten bazaio eta Creative Commons CC-BY-NC-SA lizentziaren baldintzapean.
Informazio gehiagorako: pdf dokumentua jaitsi (943,2k).Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak bere buruari aitortzen dio, edozein unetan eta aurretiaz ohartarazi gabe, bere webguneko informazioa edota haren konfigurazioa edo itxura aldatzeko eta eguneratzeko ahalmena.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bermatzen ez dela akatsik egongo webguneko sarbidean, ezta han jasotako edukietan ere. Era berean, ez du ziurtatzen eduki hori behar bezala eguneratuta egongo denik. Dena den, beharrezko ahalegin guztia egingo du akats horiek saihesteko, eta, hala behar izanez gero, ahalik eta azkarren konpontzeko edo eguneratzeko.
Webgunera sartzea eta bertan jasotako informazioaz egiten den erabilera soilik erabiltzailearen erantzukizuna dira. Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du inolako erantzukizunik izango webgunera sartzeak edo hango informazioa erabiltzeak sor litzakeen ondorio edo kalteen aurrean, bere eskumenen erabilera zehatzetan jarraitu behar dituen legezko xedapenak ezartzearen ondorio diren egintza guztietan izan ezik.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailak ez du bere gain hartzen webgunean aipatzen diren kanpoko beste esteka batzuetara konektatzetik edo haietan jasotako edukietatik erator daitekeen inolako erantzukizunik.
Webgune honetan jasotako informazioa baimenik gabe edo oker erabiltzeak eta Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Sailaren jabego intelektual eta industrialaren eskubideetan sorturiko kalte eta galerek legez dagozkion egintzak erabiltzeko bidea emango diote aipatutako Administrazioari, eta, hala badagokio, erabilera horren ondorio diren erantzukizunak hartuko ditu.
Pribatutasuna
Interesatuak emandako datuak dagokion prozedura edo egintzan aurreikusitako helburuetarako baino ez dira erabiliko.
Eusko Jaurlaritzaren Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saileko Etengabeko Ikaskuntzako Zuzendaritza da datu horiek biltzen dituen fitxategiaren erantzulea, eta haren aurrean egikaritu ahal izango dira sartzeko, zuzentzeko, deuseztatzeko eta aurka egiteko eskubideak. Horretarako, eskura duzu info@hiru.eus helbide elektronikoa.
- XX mendea: azken korronteak
- Filosofiaren jarduera berria
- Positibismo logikoa
- Kontzientziari buruzko filosofiak (I). Bergson eta Freud
- Kontzientziaren filosofiak (II). Husserl
- Xabier Zubiri
- Wittgenstein
- Karl Popper
- Hizkuntza arruntaren filosofia
- Marxismo humanista eta zientifikoa
- Existentzialismoa
- Hermeneutika. Gadamer
- Frankfurteko eskola
- Estrukturalismoa
- Postmodernitatearen eztabaida