Andre Maria Jasokundearen eliza
FITXA
Izena: Andre Maria Jasokundearen eliza
Herria: Urizaharra
Helbidea: Frai Jazinto plaza, 6
Auzotegi: Urizaharra
Eskualde: Arabako Mendialdea
Herrialde: Araba
Tipologia Orokorra: Eliza
Tipologia Zehatza: Arkitektura Erlijiosoa
Mendea: XIII
hiribildua.Época: Erdi Aroa
Beste Mendeak: XVI, XVII, XVIII
Estiloa: Erromanikoa
Beste Estiloak: Errenazentista, Barrokoa
Balioa: Nahiko ona.
Kontsebazioa: Ona oro har.
Jabetasun: Ondare Erlijiosoa
Jatorrizko Erabilketa: Erlijiosoa
Gaur Egungo Erabilketa: Erlijiosoa.
Urizaharra Arabako Mendialdeko udalerri txiki bat da, Trebiñoko konderriaren eta Toloño mendikatearen artean. Hainbat mendetan Gaztelako Koroaren mendeko zein Nafarroakoaren mendeko izan da. Arteari eta Historiari dagokienez hain aberatsa den herri horretan dago Andre Maria Jasokundekoaren eliza.
Oinplano angeluzuzeneko eliza da, habearte bakarrekoa luzetara hiru ataletan zatitua, amaieran burualde zuzena duela. XVI. mendeko gurutze ganga izartu batek estaltzen du aipatu habeartea. Eliz barruan hainbat espazio eratzen dira, hala nola, kaperak, eliza eraiki eta ondoren eginak; korua, arku eskartzano baten gainean oinarritua; sakristia, burualdearen eskuinean atxikia, eta kanpandorrea. Hau oinplano karratukoa da, eta lau gorputz ditu, kupula oboide batez eta linterna zilindriko batez errematatuta.
Bi portada ditu: bata hegoaldeko fatxadan eta bestea iparraldekoan. Lehenengoa XIII. mendekoa da, eta arku zorrotz bat du, arkibolta, zutabe, tinpano eta erlaitzeko hondarretan estilo erromanikoan dotore apainduta. Iparraldera begira dagoena neoklasikoa da, eta kapitel joniarreko bi zutabeerdi ditu. Argia ebanjelio aldetik sartzen da, bi bao karratu txaranbeldutatik eta bao zirkular batetik, eta hegoaldeko fatxadan leihate erromaniko bat ere irekitzen da. Bada beste leihate bat ere, baina gaur egun itxita dago.
Eliza honen eraikuntzan erabilitako materialen artean manposteria ageri da gehien, eta alderdi nobleenetan harlandua erabili zen, hau da, arkuetan, bao inguruetan, portadetan...
Barrualdean erretaula errenazentista bikaina mirets daiteke bereziki, XVI. mendekoa, baita koruko harlandua eta sakristiako kaxoi altzari rococo estilokoa ere.