Igartza jauregia
FITXA
Izena: Igartza jauregia
Herria: Beasain
Helbidea: Peategi, 2
Auzotegi: Igartza
Eskualde: Goierri
Herrialde: Gipuzkoa
Tipologia Orokorra: Jauregia
Mendea: XVI
hiribildua.Época: Aro Berria
Estiloa: Gotikoa, Errenazentista
Igartza etxeak Santa Maria eliz-parrokiako patronatua zuen bere esku. Jatorrian, oinetxe honek burdinola, errota eta kapera ere bazituen. Urteen buruan aldaketak izan arren, oraindik ikusten dira multzo horren arrastoak.
Igartza jauregiak oinplano karratua du, eta lau isuriko teilatua, barruko etxarte edo patio handi baten inguruan antolatua. Barruko etxarte horretara begira, zurezko galeria bat du. Beheko solairua, lehenengoa eta ganbara ditu jauregiak. Goiko solairuen zurezko egitura eta etxarteko galeria dira eraikin honen elementurik baliozkoenak eta berezienak.
Eraikinak bi zati bereizi ditu nabarmen: beheko solairua manposteriaz egina da, eta goiko solairuek, berriz, zurezko egitura dute nagusiki. Zenbait baoren markoetan harlandua ageri da.
Alde nagusian, sarbide bat ageri da dobelaz hornitua. Goiko solairuan, zurezko bilbea duten sei zati ikusten dira, modu ordenatuan banatuta. Beheko solairuan bao dinteldun batzuk daude, baina ez dira jatorrizkoak, geroztik irekiak baizik. Hormaren bi izkinak manposteriazko kontrahormen bidez sendotu zituzten.
Igartza jauregiak goiko solairuan duen zurezko egitura oso deigarria da, non zurezko bilbea modu ordenatuan eta erregularrean erabiltzen baita. Beheko solairuko manposteriazko hormak jatorrizko bi saietera ditu, eta geroztik egindako bi bao biki. Iparraldera ematen duen aldeak muga egiten du Oria ibaiaren ubidearekin.
Barruko etxarteak, berriz, kanpotik bertatik du sarbidea, zirkuluerdiko arku baten bidez. Etxartearen inguruan hiru arku zorrotz daude, eta beheko solairuko geletara sartzeko modua eskaintzen dute. Zoruan errekarria dago ia etxarte guztian. Galeria oso deigarria da, zurezkoa.