Guztizko islapenak adierazpen berezi bat du desertuetan eta beste zenbait lekutan ikus daitezkeen ispilatzeetan. Ingurune baten islapen indizea norabide batean modu mailakatuan aldatzen denean gertatzen dira fenomeno hauek. Orduan, argi-izpien islapen jarraitua eta izpi horien ibilbide zuzenaren okertzea gertatzen dira. Horrela, lurraren gainean aire geruza beroagoa hedatzen denean, gaineko geruzen islapen-indizea baino handiagoarekin, lurrean ura dagoela antzemango du behatzaileak. Pertzepzio hori, ordea, fikziozkoa da, ispilatzeak eragindakoa.