Aiarako Andre Mariaren santutegia
FITXA
Izena: Aiarako Andre Mariaren santutegia
Herria: Dulantzi
Helbidea: Aiara, z/g
Auzotegi: Aiara
Eskualde: Arabako Lautada
Herrialde: Araba
Tipologia Orokorra: Ermita
Mendea: XIII
hiribildua.Época: Erdi Aroa
Estiloa: Gotikoa
Balioa: Oso ona.
Kontsebazioa: Ona oro har.
Jabetasun: Ondare erlijiosoa
Jatorrizko Erabilketa: Erlijiosoa
Gaur Egungo Erabilketa: Erlijiosoa.
Dulantzin, mendi magalean dago eraikin hau, Bordele eta Astorga lotzen zituen galtzada erromatarraren omenez edo, "Erromatarren bidea" esaten dioten bidearen ondoan. Eskualdeak, Donejakuerako erromesbidea zen heinean, garrantzi handia izan zuen Erdi Aroan.
Arabako erromanikoaren eraikinik interesgarrienetakoa da. XIII. mendean eraikia, Araban berezia den protogotiko estilokoa dela esan daiteke.
Ermitak hiru ataleko basilika erako oinplanoa du eta bi ataleko burualdea. Absidea zirkuluerdi formakoa da, eta gangak kanoi zorrotzekoak oro har.
Portada, apaindura gutxikoa, zistertar estilokoa da eta arku zorrotza du, xake itxurako apaingarriak dituzten arkiboltekin.
Hegoaldean arkupe zoragarria du, hiru arku dobelaturekin, horietatik bi zorrotzak eta bat zirkuluerdikoa.
Argia hainbat baotatik sartzen da: absidean zirkuluerdiko batzuk daude, saietera gisakoak, kanpoaldean bola dekorazioa dutenak. Presbiterioaren hegoaldean beste bao bat irekitzen da, gotikoa, motibo erromanikoz eta gotikoz dekoratua.
Eliza manposteriazkoa da.
Barruan Aiarako Ama Birjinaren irudia dago, benetakoaren kopia.